Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN ÇEVRE BİLİNCİ FARKINDALIK DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 1, 16 - 33, 18.04.2025

İbrahim Halil Zehiroğlu Eda Dineri

Öz

Bu çalışmada Gaziantep ilinde yer alan dört üniversitede 2022-2023 yılında öğrenim gören öğrencilerinin sürdürülebilir çevrenin geleceği için çevre bilinci farkındalık düzeyleri anket yöntemi ile incelenmektedir. Öğrencilerin %59.9 ‘unun okul içerisinde çevre ile ilgili ders almadığı, çevre ile ilgili aktivitelere katılmama oranının %79.9 olduğu tespit edilmiştir. Çevre bilincine yönelik anket sonuçlarında öğrencilerin demografik ve eğitim özelliklerine göre bir farklılık olmadığı ancak anne – baba eğitim durumlarına göre farklılık olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre çevre bilincinin artırılması için yükseköğretimde çevre ile ilgili derslerin artırılması, okul önceliğinde okul dışı çevre aktivitelerine katılım sağlanmasına yönelik uygulamaların arttırılması gerektiğini söyleyebiliriz.

Anahtar Kelimeler

Çevre Kirliliği Çevre Bilinci Çevre Eğitimi Üniversite Öğrencileri

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

1919B012217029

Kaynakça

  • Abbas, M. Y., ve Singh, R. (2014). A survey of environmental awareness, attitude, and participation amongst university students: A case study. International Journal of Science and Research, 3(5), 1755-1760.
  • Alsaati, T., El-Nakla, S., ve El-Nakla, D. (2020). Level of Sustainability Awareness Among University Students iİn The Eastern Province of Saudi Arabia. Sustainability, 12(8), 3159. Https://Doi.Org/10.3390/Su12083159
  • Arshad, H. M., Saleem, K., Shafi, S., Ahmad, T., ve Kanwal, S. (2020). Environmental Awareness, Concern, Attitude and Behavior of University Students: A Comparison Across Academic Disciplines. Polish Journal of Environmental Studies, 30(1), 561-570.
  • Atik, A. D., ve Doğan, Y. (2019). Üniversite Öğrencilerinin Çevre Dostu Davranışları. Muallim Rıfat Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 1-21.
  • Berberoglu, G., ve Tosunoglu, C. (1995). Exploratory and Confirmatory Factor Analyses of an Environmental Attitude Scale (EAS) for Turkish University Students. The Journal of Environmental Education, 26(3), 40-43.
  • Bostancıoğlu, D., Saraçoğlu, G. V., ve Öztürk, M. (2017). Öğrencilerin Çevre Farkındalık ve Tutum Düzeyleri ve Bunları Etkileyen Faktörlerin Araştırılması. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (60), 266-278.
  • Cohen, L., Manion, L., ve Morrison, K. (2007). Research Methods İn Education (Sixth Edition), London and New York: Rotledge.
  • Çiftçi, S., ve Kayaer, M. (2022). Yükseköğretimde Çevre Eğitiminin Çevre Bilincine Etkisi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 29(1), 93-106.Dition). London and New York: Rotledge.
  • Demirtaş, N., Akbulut, M. C., ve Özşen, Z. S. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Çevre Okuryazarlığı Üzerine Bir Araştırma: Beypazarı Meslek Yüksekokulu Örneği. Journal of Anatolian Environmental and Animal Sciences, 3(1), 27-33.
  • Gazeloğlu, C. (2019). Akademisyenlerin Çevresel Davranışlarının İstatistiksel Yöntemlerle Belirlenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (31), 461-487.
  • Gülsoy, E., ve Korkmaz, M. (2020). Üniversite Öğrencilerinin Sosyo-Ekonomik Özellikerinin Küresel Isınma ve İklim Değişikliği Algıları Üzerine Etkileri. Turkish Journal of Forestry, 21(4), 428-437.
  • Kanbak, A. (2015). Üniversite Öğrencilerinin Çevresel Tutum ve Davranışları: Farklı Değişkenler Açısından Kocaeli Üniversitesi Örneği. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (30), 77-90.
  • İnal, H., Yılmaz Koğar, E. S. İ. N., Demirdüzen Demirel, E. D. A., ve Gelbal, S. (2017). Cronbach's Coefficient Alpha: A Meta-Analysis Study. Hacettepe Universitesi Egitim Fakultesi Dergisi-Hacettepe University Journal of Education, 32(1).
  • Karataş, A. (2013). The Role of Faculties of Education İn İncreasing Sustainable Environmental Awareness of Society. European Journal of Sustainable Development, 2(4), 233-233. Https://Doi.Org/10.14207/Ejsd.2013.V2n4p233
  • Kiper, T., Korkut, A., ve Topal, T. Ü. (2017). Üniversite Öğrencilerinin Çevre Duyarlılıkları Üzerine Bir Araştırma: Namık Kemal Üniversitesi Örneği. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 7(16), 112-124.
  • Navarro Sada, A., ve Maldonado, A. (2007). Research Methods in Education. Sixth Edition - by Louis Cohen, Lawrence Manion and Keith Morrison. British Journal of Educational Studies, 55(4), 469–470. https://doi.org/10.1111/j.1467-8527.2007.00388_4.x
  • Novotný, R., Huttmanová, E., Valentiny, T., ve Kalistová, A. (2021). Evaluation Of Environmental Awareness of University Students: The Case of The University Of Presov, Slovakia. European Journal of Sustainable Development, 10(2), 59-59.
  • Ogunbode, C. A., ve Arnold, K. (2012). A study of environmental awareness and attitudes in Ibadan, Nigeria. Human and ecological risk assessment: An International Journal, 18(3), 669-684. https://doi.org/10.1080/10807039.2012.672901
  • Oğuz, D., Çakci, I., ve Kavas, S. (2010). Environmental awareness of university students in Ankara, Turkey. African Journal of Agricultural Research, 5(19), 2629-2636.
  • Sakarya, S., Güney, M., Akıncı Demirbaş, E., ve Çakmak, A. (2023). University Students’ Awareness Profile on Environmental Sensitivity and Global Climate Change. Environment, Development and Sustainability, 1-21. Https://Doi.Org/10.1007/S10668-023-04003-4
  • Sancak, İ. T. B. (2022). Çevresel Bilincin, Tutum ve Davranış Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi: Bingöl Üniversitesi Örneği. Akademik Matbuat, 6(1), 91-110. http://dergipark.gov.tr/matbuat
  • Saruhan, Ş. Ve Özdemirci, A. (2013). Bilim, Felsefe ve Metodoloji, İstanbul: Beta.
  • Szeberenyi, A., Lukacs, R., ve Papp-Vary, A. (2022). Examining Environmental Awareness of University Students. Eng. Rural Dev, 21, 604-611.
  • Şenyurt, A., Temel, A. B., ve Özkahraman, Ş. (2011). Üniversite Öğrencilerinin Çevresel Konulara Duyarlılıklarının İncelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(1), 8-15.
  • United Nations (1987). Report of the World Commission on Environment and Development: Our Common Future
  • Wardhana, D. Y. (2022). Environmental Awareness, Sustainable Consumption and Green Behavior Amongst University Students. Review of Integrative Business and Economics Research, 11, 242-252.
  • Wong, K. K. (2003). The Environmental Awareness of University Students İn Beijing, China. Journal Of Contemporary China, 12(36), 519-536. Https://Doi.Org/10.1080/10670560305472
  • Yazici, N., ve Babalik, A. A. (2016). Determination of Environmental Awareness of University Students: The Case of Suleyman Demirel University (SDU). Environmental Earth Sciences, 75, 1-8.
  • Yıldız, S., ve Alan, F. (2023). Çevre Mühendisliği Öğrencilerinin Çevresel Tutumlarının Değerlendirilmesi. Teknik Meslek Yüksekokulları Akademik Araştırma Dergisi, 2(1), 5-10.
  • Yücel, S., ve Morgil, F. İ. (1998). Yüksek Öğretimde Çevre Olgusunun Araştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(14).

Bu çalışmada Gaziantep ilinde yer alan dört üniversitede 2022-2023 yılında öğrenim gören öğrencilerinin sürdürülebilir çevrenin geleceği için çevre bilinci farkındalık düzeyleri anket yöntemi ile incelenmektedir. Öğrencilerin %59.9 ‘unun okul içerisinde çevre ile ilgili ders almadığı, çevre ile ilgili aktivitelere katılmama oranının %79.9 olduğu tespit edilmiştir. Çevre bilincine yönelik anket sonuçlarında öğrencilerin demografik ve eğitim özelliklerine göre bir farklılık olmadığı ancak anne – baba eğitim durumlarına göre farklılık olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre çevre bilincinin artırılması için yükseköğretimde çevre ile ilgili derslerin artırılması, okul önceliğinde okul dışı çevre aktivitelerine katılım sağlanmasına yönelik uygulamaların arttırılması gerektiğini söyleyebiliriz.

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 1, 16 - 33, 18.04.2025

İbrahim Halil Zehiroğlu Eda Dineri

Öz

Bu çalışmada Gaziantep ilinde yer alan dört üniversitede 2022-2023 yılında öğrenim gören öğrencilerinin sürdürülebilir çevrenin geleceği için çevre bilinci farkındalık düzeyleri anket yöntemi ile incelenmektedir. Öğrencilerin %59.9 ‘unun okul içerisinde çevre ile ilgili ders almadığı, çevre ile ilgili aktivitelere katılmama oranının %79.9 olduğu tespit edilmiştir. Çevre bilincine yönelik anket sonuçlarında öğrencilerin demografik ve eğitim özelliklerine göre bir farklılık olmadığı ancak anne – baba eğitim durumlarına göre farklılık olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre çevre bilincinin artırılması için yükseköğretimde çevre ile ilgili derslerin artırılması, okul önceliğinde okul dışı çevre aktivitelerine katılım sağlanmasına yönelik uygulamaların arttırılması gerektiğini söyleyebiliriz.

Anahtar Kelimeler

Çevre Kirliliği Çevre Bilinci Çevre Eğitimi Üniversite Öğrencileri

Proje Numarası

1919B012217029

Kaynakça

  • Abbas, M. Y., ve Singh, R. (2014). A survey of environmental awareness, attitude, and participation amongst university students: A case study. International Journal of Science and Research, 3(5), 1755-1760.
  • Alsaati, T., El-Nakla, S., ve El-Nakla, D. (2020). Level of Sustainability Awareness Among University Students iİn The Eastern Province of Saudi Arabia. Sustainability, 12(8), 3159. Https://Doi.Org/10.3390/Su12083159
  • Arshad, H. M., Saleem, K., Shafi, S., Ahmad, T., ve Kanwal, S. (2020). Environmental Awareness, Concern, Attitude and Behavior of University Students: A Comparison Across Academic Disciplines. Polish Journal of Environmental Studies, 30(1), 561-570.
  • Atik, A. D., ve Doğan, Y. (2019). Üniversite Öğrencilerinin Çevre Dostu Davranışları. Muallim Rıfat Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 1-21.
  • Berberoglu, G., ve Tosunoglu, C. (1995). Exploratory and Confirmatory Factor Analyses of an Environmental Attitude Scale (EAS) for Turkish University Students. The Journal of Environmental Education, 26(3), 40-43.
  • Bostancıoğlu, D., Saraçoğlu, G. V., ve Öztürk, M. (2017). Öğrencilerin Çevre Farkındalık ve Tutum Düzeyleri ve Bunları Etkileyen Faktörlerin Araştırılması. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (60), 266-278.
  • Cohen, L., Manion, L., ve Morrison, K. (2007). Research Methods İn Education (Sixth Edition), London and New York: Rotledge.
  • Çiftçi, S., ve Kayaer, M. (2022). Yükseköğretimde Çevre Eğitiminin Çevre Bilincine Etkisi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 29(1), 93-106.Dition). London and New York: Rotledge.
  • Demirtaş, N., Akbulut, M. C., ve Özşen, Z. S. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Çevre Okuryazarlığı Üzerine Bir Araştırma: Beypazarı Meslek Yüksekokulu Örneği. Journal of Anatolian Environmental and Animal Sciences, 3(1), 27-33.
  • Gazeloğlu, C. (2019). Akademisyenlerin Çevresel Davranışlarının İstatistiksel Yöntemlerle Belirlenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (31), 461-487.
  • Gülsoy, E., ve Korkmaz, M. (2020). Üniversite Öğrencilerinin Sosyo-Ekonomik Özellikerinin Küresel Isınma ve İklim Değişikliği Algıları Üzerine Etkileri. Turkish Journal of Forestry, 21(4), 428-437.
  • Kanbak, A. (2015). Üniversite Öğrencilerinin Çevresel Tutum ve Davranışları: Farklı Değişkenler Açısından Kocaeli Üniversitesi Örneği. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (30), 77-90.
  • İnal, H., Yılmaz Koğar, E. S. İ. N., Demirdüzen Demirel, E. D. A., ve Gelbal, S. (2017). Cronbach's Coefficient Alpha: A Meta-Analysis Study. Hacettepe Universitesi Egitim Fakultesi Dergisi-Hacettepe University Journal of Education, 32(1).
  • Karataş, A. (2013). The Role of Faculties of Education İn İncreasing Sustainable Environmental Awareness of Society. European Journal of Sustainable Development, 2(4), 233-233. Https://Doi.Org/10.14207/Ejsd.2013.V2n4p233
  • Kiper, T., Korkut, A., ve Topal, T. Ü. (2017). Üniversite Öğrencilerinin Çevre Duyarlılıkları Üzerine Bir Araştırma: Namık Kemal Üniversitesi Örneği. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 7(16), 112-124.
  • Navarro Sada, A., ve Maldonado, A. (2007). Research Methods in Education. Sixth Edition - by Louis Cohen, Lawrence Manion and Keith Morrison. British Journal of Educational Studies, 55(4), 469–470. https://doi.org/10.1111/j.1467-8527.2007.00388_4.x
  • Novotný, R., Huttmanová, E., Valentiny, T., ve Kalistová, A. (2021). Evaluation Of Environmental Awareness of University Students: The Case of The University Of Presov, Slovakia. European Journal of Sustainable Development, 10(2), 59-59.
  • Ogunbode, C. A., ve Arnold, K. (2012). A study of environmental awareness and attitudes in Ibadan, Nigeria. Human and ecological risk assessment: An International Journal, 18(3), 669-684. https://doi.org/10.1080/10807039.2012.672901
  • Oğuz, D., Çakci, I., ve Kavas, S. (2010). Environmental awareness of university students in Ankara, Turkey. African Journal of Agricultural Research, 5(19), 2629-2636.
  • Sakarya, S., Güney, M., Akıncı Demirbaş, E., ve Çakmak, A. (2023). University Students’ Awareness Profile on Environmental Sensitivity and Global Climate Change. Environment, Development and Sustainability, 1-21. Https://Doi.Org/10.1007/S10668-023-04003-4
  • Sancak, İ. T. B. (2022). Çevresel Bilincin, Tutum ve Davranış Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi: Bingöl Üniversitesi Örneği. Akademik Matbuat, 6(1), 91-110. http://dergipark.gov.tr/matbuat
  • Saruhan, Ş. Ve Özdemirci, A. (2013). Bilim, Felsefe ve Metodoloji, İstanbul: Beta.
  • Szeberenyi, A., Lukacs, R., ve Papp-Vary, A. (2022). Examining Environmental Awareness of University Students. Eng. Rural Dev, 21, 604-611.
  • Şenyurt, A., Temel, A. B., ve Özkahraman, Ş. (2011). Üniversite Öğrencilerinin Çevresel Konulara Duyarlılıklarının İncelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(1), 8-15.
  • United Nations (1987). Report of the World Commission on Environment and Development: Our Common Future
  • Wardhana, D. Y. (2022). Environmental Awareness, Sustainable Consumption and Green Behavior Amongst University Students. Review of Integrative Business and Economics Research, 11, 242-252.
  • Wong, K. K. (2003). The Environmental Awareness of University Students İn Beijing, China. Journal Of Contemporary China, 12(36), 519-536. Https://Doi.Org/10.1080/10670560305472
  • Yazici, N., ve Babalik, A. A. (2016). Determination of Environmental Awareness of University Students: The Case of Suleyman Demirel University (SDU). Environmental Earth Sciences, 75, 1-8.
  • Yıldız, S., ve Alan, F. (2023). Çevre Mühendisliği Öğrencilerinin Çevresel Tutumlarının Değerlendirilmesi. Teknik Meslek Yüksekokulları Akademik Araştırma Dergisi, 2(1), 5-10.
  • Yücel, S., ve Morgil, F. İ. (1998). Yüksek Öğretimde Çevre Olgusunun Araştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(14).
Toplam 30 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Ekonometrik ve İstatistiksel Yöntemler, Davranışsal İktisat, Sürdürülebilir Kalkınma
Bölüm Makaleler
Yazarlar

İbrahim Halil Zehiroğlu 0009-0003-7399-5758

Eda Dineri 0000-0002-5637-594X

Proje Numarası 1919B012217029
Yayımlanma Tarihi 18 Nisan 2025
Gönderilme Tarihi 13 Şubat 2025
Kabul Tarihi 16 Nisan 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025Cilt: 10 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Zehiroğlu, İ. H., & Dineri, E. (2025). ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN ÇEVRE BİLİNCİ FARKINDALIK DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ. Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 10(1), 16-33.