Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Aşırı İş Yükünün Tükenmişliğe Etkisinde Sendika Üyeliğinin Rolü: Sivil Havacılık Sektöründe Bir Araştırma

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 2, 161 - 177, 17.10.2023

Burak Ulusoy Ömer Turunç Yasin Oğuz Özmenekşe

Öz

Aşırı iş yükü ve tükenmişlik değişkenleri ile ulusalda pek çok çalışma olmasına karşın sendika etkisi üzerine çalışmalara çok nadir olarak karşılaşılmaktadır. Bunun yanında sendika etkisi uluslararası alanda da az çalışılan bir alandır. Bu etkenler çerçevesinde araştırmadan çıkan sonuçlar bu alanda çalışacak olan araştırmacılara ışık tutacağı ve literatüre fayda sağlayacağı düşünülmektedir. Nicel araştırma yöntemiyle 2022-2023 yıllarında kolayda örnekleme yöntemiyle sivil havacılık sektöründe çalışan 419 kişi ile yapılan anket çalışması sonucunda elde edilen veriler analiz edilmiştir. Elde edilen bulgularda aşırı iş yükünün tükenmişliği pozitif ve anlamlı olarak etkilediği aşırı iş yükünün tükenmişliğe etkisinde sendika üyeliğini aracılık rolünün bulunmadığı görülmüştür. Ayrıca bu yapılan çalışmada sektörde çalışan personellerin yaş, cinsiyet eğitim düzeyi ve çalışma süreleri gibi bilgiler hakkında bilgi edinilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Aşırı İş Yükü Tükenmişlik Sendika

Etik Beyan

Antalya Bilim Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Bilimsel Araştırma Ve Yayın Etiği Kurulu’nun 10.05.2023 tarih ve 2023/31 protokol nolu kararı çerçevesinde araştırmanın etik ilkelere uygunluğu onaylanmıştır.

Kaynakça

  • Akbolat, M., ve Işık, O. (2008). Sağlık çalışanlarının tükenmişlik düzeyleri: Bir kamu hastanesi örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 11(2), 229-254.
  • Akça, Y., ve Yücel, S. (2021). İş stresi ve tükenmişlik algılarının örgütsel bağlığa etkisi: Havacılık sektörü çalışanları örneği. International Journal of Contemporary Educational Studies (IntJCES). 7(2), 557-566.
  • Akçakanat, T., ve Uzunbacak, H.H. (2019). Aşırı iş yükü algısının işten ayrılma niyeti üzerine etkisinde sürekli kaygının aracılık rolü. Alanya Akademik Bakış, 3 (3), 215-230.
  • Akyiğit, E. (2013). Yeni sistemde sendika üyeliği ve güvencesi. Çalışma ve Toplum, 2 (37), 41-90.
  • Arıkan, S., ve Çankır, B. (2019). Gıda ve finans sektöründe çalışan performansı hangi faktörlerden etkileniyor? sürdürülebilir kalite algısı, psikolojik iyi oluş ve çalışmaya tutkunluk değişkenlerinin rolü. OPUS International Journal of Society Researches, 18(UİK Özel Sayısı), 462-483.
  • Ari, G. S., ve Bal, E. Ç. (2008). Tükenmişlik kavramı: birey ve örgütler açısından önemi. Yönetim ve Ekonomi, 15(1), 1-16.
  • Atik, E., ve Akoğlan Kozak, P.D.M. (2016). İş yükü algısı ve iş yükünün insan kaynakları yönetiminde kullanımı: eskişehir’de otel işletmeleri örneği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16 (Özel Sayı), 341-366.
  • Avcı Vardar, E. (2019). Aracı ve Düzenleyici Etkilerin Modellenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Balaban, Ö., ve Konyalı, H. (2016). Kamu çalışanlarının tükenmişlik düzeyleri ile örgütsel adalet algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi: Sakarya SGK örneği. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 189-207.
  • Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
  • Baron, R.M., ve Kenny, D.A. (1986). The moderator–mediator variable distinction in social psychological research: conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, (1), 1173–1182.
  • Başol, O., ve Yalçın, E. C. (2020). Sendikaların emek piyasası üzerindeki etkileri: Oecd ülkeleri üzerine bir inceleme. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 20 (49), 879-898.
  • Bolat, O. (2011). İş yükü, iş kontrolü ve tükenmişlik ilişkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25(2), 87-101.
  • Bowling, N.A., Alarcon, G.M., Bragg, C.B., ve Hartman, M.J. (2015). A meta-analytic review of potential relationships and consequences of workload. Work and Stress, 29 (2), 95-113.
  • Chaffin, D.B. (1975). Ergonomics guide for the assessment of human static strength. American Industrial Hygiene Association Journal, 36(7), 505-511.
  • Çalışkan, A., ve Bekmezci, M. (2019). Aşırı iş yükünün işten ayrılma niyetine etkisinde iş tatmini ve yaşam tatmininin rolü, sağlık kurumu çalışanları örneği. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (31), 381-431.
  • Çetin Aydın, G., Aytaç, S., ve Şanlı, Y. (2021). Işe ilişkin duygular, iş stresi ve tükenmişliğin işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi: hemşireler üzerinde bir araştırma. Journal of Social Policy Conferences, (80), 1-35.
  • Çoban, R. (2019). Uçak bakım sektöründe iş yükü ve zaman baskısı üzerine bir örnek olay araştırması. Journal Of Aviation, 3 (1), 45-60.
  • Çuhadar, M., ve Gencer, Z. (2016). Konaklama işletmelerinde çalışan işgörenlerin aşırı iş yükü ve örgütsel bağlılık algıları: Side ve Belek örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(4), 1323-1346.
  • Dewi, R.S., ve Riana, I.G. (2019). Iş yükünün rol stresi ve tükenmişlik üzerindeki etkisi. Multidisipliner Akademik Dergisi, 3 (3), 1-5.
  • Duman, A., ve Duman, A. (2016). Türkiye’de sendika üyeliğinin kamu ve özel sektördeki ücretler üzerindeki etkileri. Çalışma ve Toplum, 48(1), 11-30.
  • Er, S., Kaya, İ. E., ve Temiz, N. (2018). İş hayatındaki stresin çalışanların özel hayatına etkisi. Dünya İnsan Bilimleri Dergisi, 2018 (1), 7-20.
  • Erdem, A.T. (2020). Mesleki özdeşleşmenin tükenmişliğe etkisinde iş yükü algısının aracılık rolü: hemşirelere yönelik bir araştırma. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 89-103.
  • Erdem, H., Türen, U., ve Ercil, Y. (2017). İş yükü fazlalığı algısını oluşturan nedenlerden birisi nomofobi (no mobile phone phobia) olabilir mi?. Yönetim ve Çalışma Dergisi, 1(2), 16-30.
  • Ergin, D.Y. (1995). Ölçeklerde geçerlik ve güvenirlik. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(7), 125-148.
  • Eser, G., ve Demir, H. (2019). Örgütsel adalet algısı ve tükenmişlik arasındaki̇ ilişkide örgütsel si̇ni̇zmin aracı rolü. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(2), 159-176.
  • Faiz, E. (2019). Aşırı iş yükü ve tükenmişlik sendromunun işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi: satış personelleri üzerinde bir araştırma. Çalışma İlişkileri Dergisi, 10(1), 26-38.
  • Greenglass, E.R., Burke, R.J., ve Moore, K.A. (2003). Reactions to increased workload: Effects on professional efficacy of nurses. Applied psychology, 52(4), 580-597.
  • Gupta, P., ve Kamboj, N. K. (2014). Employee satisfaction: An organizational development approach (a case study of BHEL Ranipur Hardwar). International Journal of Management and Social Sciences Research (IJMSSR), 3(10), 12-15.
  • Gündüz, B. (2005). İlköğretim öğretmenlerinde tükenmişlik. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 152-166.
  • Hagedorn, J., Paras, C.A., Greenwich, H., ve Hagopian, A. (2016). The role of labor unions in creating working conditions that promote public health. American Journal of Public Health, 106(6), 989-995. İyilikli, H. H. (2022). Sendikal örgütlenmenin incelenmesi. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 11 (33), 559-579
  • Karacaoğlu, K., ve Çetin, İ. (2015). Iş yükü ve rol belirsizliğinin çalışanların tükenmişlik düzeyleri üzerine etkisi: AFAD örneği. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sbe Dergisi, 5 (1), 46-69.
  • Koçak, D., Kerse, G., ve Yücel, İ. (2019). Çalışanlar Aşırı İş Yükleri Nedeniyle Aileleri ile Çatışma Yaşarlar Mı? Havacılık Sektöründe Bir İnceleme. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20 (2), 374-389.
  • Korkmaz, M., Aras, G., Yücel, A.S., ve Kıygın, S. (2013). Sivil havacılık sektöründe kabin personelinin algıladıkları liderlik stilleri ve iş tatmini üzerindeki ilişkileri: Türk Hava Yolları örneği. The Journal of Academic Social Science Studies, 6 (7), 697-714.
  • Leiter, M.P., ve Maslach, C. (2003). Areas of worklife: A structured approach to organizational predictors of job burnout. Emotional and Physiological Processes and Positive Intervention Strategies içinde (ss. 91-134).
  • Bingley: Emerald Group Publishing Limited.
  • Leiter, M.P., ve Maslach, C. (2004). Areas of worklife: A structured approach to organizational predictors of job burnout. P.L. Perrewé, ve D.C. Ganster (Ed.), Emotional and Physiological Processes and Positive Intervention Strategies içinde (ss. 91–134). Greenwich: Jai Press.
  • Luthans, F., Avolio, B.J., Avey, J.B., ve Norman, S.M. (2006). Psychological capital: Measurement and relationship with performance and satisfaction. Personnel Psychology, 60(3), 541-572.
  • Maslach, C., Schaufeli, W. B., ve Leiter, M. P. (2001). Job burnout. Annual Reviews of Psychology, 52, 397-422.
  • Maslach, C., ve Jackson, S.E. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of Occupational Behavior, 2(2), 99-113.
  • Maslach, C., ve Zimbardo, P.G. (1982). Burnout-the cost of caring. Prentice-Hall Inc New Jersey: Englewood Cliffs.
  • Masten, A.S., ve Reed, M.G.J. (2002). Resilience in development. C.R.Snyder ve S.J.Lopez (Ed.), Handbook of Positive Psychology içinde (ss.74-88). Oxford: Oxford University Press.
  • Matzler, K., Fuchs, M., ve Schubert, A.K. (2004). Employee satisfaction: Does Kano’s Model apply?, Total Quality Management, 15(9-10), 1179-1198.
  • Meydan, C.H., ve Şeşen, H. (2015). Yapısal Eşitlik Modellemesi AMOS Uygulamaları, 2. Baskı, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Mücevher, M.H., ve Çetinceli, K. (2023). Aşırı iş yükünün tükenmişliğe etkisinde özyeterlik ve dayanıklılığın aracılık rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 15(1), 671–684.
  • Naktiyok, A., ve Karabey, C.N. (2005). İşkoliklik ve tükenmişlik sendromu. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19 (2), 179-198.
  • Naldan, M.E., Karayağmurlu, A., Yayık, M., ve Arı, M.A. (2019). Ameliyathanede çalışan sağlık profesyonellerinde tükenmişlik, iş doyumu ve depresyon. Selçuk Tıp Dergisi, 35(3), 152-158.
  • Ordukaya, H. (2011). Fiziksel iş yükü ve ergonomi. Anahtar Dergisi, 273-274, 42-47. Özdemir, Y. (2014). Sendikaların tükenmişlik üzerindeki etkisi: bir alan araştırması. Yönetim Bilimleri Dergisi, 12(23), 1-22.
  • Öztürk, M. (2011). Türkiye'de ve dünyada yeni sendikal perspektifler. Journal Of Social Policy Conferences, 53(1), 477-514.
  • Öztürk, M.A., ve Erdem, M. (2020). Sınıf öğretmenlerinin iş yükü algısı ile mesleki tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişki. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (1), 926-958.
  • Özveri M, (2012), Sendikal Haklar/6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Yasası, İstanbul Pelenk, S.E., ve Acaray, A. (2020). Aşırı iş yükünün iş tatminine etkisinde işyeri maneviyatının düzenleyici rolü. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 11(27), 480-497. Peterson, M. F., Smith, P. B., Akande, A., Ayestaran, S., Bochner, S., Callan, V., Cho, N. G., Jesuino, J. C., D’Amorim,
  • M., Francois, P.-H., Hofmann, K., Koopman, P. L., Leung, K., Lim, T. K., Mortazavi, S., Munene, J., Radford, M., Ropo, A., Savage, G., … Viedge, C. (1995). Role Conflict, Ambiguity, and Overload: A 21-Nation Study. The Academy of Management Journal, 38(2), 429–452.
  • Podsakoff, N.P., Whiting, S.W., Podsakoff, P.M., ve Blume, B.D. (2009). Individual-and organizational-level consequences of organizational citizenship behaviors: A meta-analysis. Journal of Applied Psychology, 94(1), 122-141.
  • Saldiraner, Y. (1991). Sivil havacılık faaliyetleri ve Türk sivil havacılık otoritesi için organizasyon yapısı önerisi. (Yayımlanmamış doktora tezi) Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Sargın, S., Oralhan, B., ve Üvenç, A. S. (2020). Sosyal medya reklamcılığının tüketici satın alma davranışı üzerine etkisinin yapısal eşitlik modellemesi ile incelenmesi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (20), 632-639.
  • Seçer, B. (2009). Kadınların sendikalara yönelik tutumları ile cinsiyet ayrımcılığı algılarının sendika üyesi olma isteğine etkisi. Çalışma ve Toplum, 4 (23), 27-60.
  • Söyük, S. (2018). Örgütsel adalet ve iş tatmini: sağlık sektöründeki önemi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 5 (3), 435-444.
  • Thomsen, J.L., Jarbøl, D., ve Sondergaard, J. (2006). Overwork, uncertain career opportunities, and lack of funding are major barriers to recruiting and retaining primary care medical researchers: A qualitative interview study. Family Medicine, 23(5), 545-549.
  • Tuğrul, B., ve Çelik, E. (2002). Normal çocuklarla çalışan anaokulu öğretmenlerinde tükenmişlik. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 1-11.
  • Turunç, Ö., Coşkun, M.B., ve İçdem, U. (2018). İş stresi örgütsel bağlılık ilişkisinde sendika üyeliğinin rolü. OPUS International Journal Of Society Researches, 9(16), 2411-2437.
  • Turunç, Ö., ve Öğen, A. R. (2022). Aşırı iş yükü tükenmişlik ilişkisinde, iş tatmini ve örgütsel vatandaşlık rolü: sağlık çalışanlarında bir uygulama. Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 7(2), 118-128.
  • Ulukan, N.C., ve Yılmaz, D. Ö. (2016). Kamu sağlık sektöründe çalışan taşeron kadın işçiler: Samsun ve Ordu ili örneği. Çalışma ve Toplum, 1(48), 87-114.
  • Uysal, H.T., Akbulut, H., ve Ertan, S. (2015). Aşırı iş yükünün performans perspektifinden çalışma psikolojisinde negatifliğe etkisi: Muhasebe meslek mensuplarına yönelik bir araştırma. Journal Of International Social Research, 8(38), 942-953.
  • WHO (2019). Burn-out an "occupational phenomenon":Iınternational classification of diseases https://www.who.int/news/item/28-05-2019-burn-out-an-occupational-phenomenon-international-classification-of-diseases (Erişim Tarihi: 17.08.2023).
  • Yakut, E., Kuru, Ö., ve Güngör, Y. (2020). Sağlık personelinin covid-19 korkusu ile tükenmişliği arasındaki ilişkide aşırı iş yükü ve algılanan sosyal desteğin etkisinin yapısal eşitlik modeliyle belirlenmesi. Ekev Akademi Dergisi, 83(1), 241-262.
  • Yeniçeri, Ö., Demirel, Y., ve Seçkin, Z. (2009). Örgütsel adalet ile duygusal tükenmişlik arasındaki ilişki: imalat sanayi çalışanları üzerine bir araştırma. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (1), 83-99.
  • Yenihan, B., ve Ün, Ç. B. (2019). Sendika içi demokrasi üzerine bir karşılaştırma: işçi sendikaları ve kamu görevlileri sendikaları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (33), 302-333.
  • Yıldız, S., ve Özmenekşe, Y. O. (2022). Kaçınılmaz son: sessiz istifa. Al Farabi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (4), 14-24.
  • Yücetürk, E.E. (2012). İşyerlerindeki yıldırma eylemlerini önlenmede sendikaların rolü: nitel bir araştırma. Çalışma ve Toplum, 4 (35), 41-72.
  • Zuberi, D. (2011). Outsourcing hospital support work: the effects of poverty wages, overwork and job insecurity on work and family life. American Behavioral Scientist, 55(7), 920-940.

The Role of Intention to Leave the Job in the Effect of Interactional Justice on Ethical Behavior: A Study in the Civil Aviation Sector

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 2, 161 - 177, 17.10.2023

Burak Ulusoy Ömer Turunç Yasin Oğuz Özmenekşe

Öz

Although there are many national studies on excessive workload and burnout variables, studies on union effects are very rare. In addition, union influence is an area that has been little studied internationally. Within the framework of these factors, it is thought that the results of the research will shed light on researchers who will work in this field and will benefit the literature. With the quantitative research method, the data obtained as a result of the survey conducted with 419 people working in the civil aviation sector with the convenience sampling method in 2022-2023 were analyzed. The findings showed that excessive workload affected burnout positively and significantly, and union membership did not have a mediating role in the effect of excessive workload on burnout. In addition, in this study, information was obtained about the age, gender, education level and working hours of the personnel working in the sector.

Anahtar Kelimeler

excessive workload burnout union

Kaynakça

  • Akbolat, M., ve Işık, O. (2008). Sağlık çalışanlarının tükenmişlik düzeyleri: Bir kamu hastanesi örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 11(2), 229-254.
  • Akça, Y., ve Yücel, S. (2021). İş stresi ve tükenmişlik algılarının örgütsel bağlığa etkisi: Havacılık sektörü çalışanları örneği. International Journal of Contemporary Educational Studies (IntJCES). 7(2), 557-566.
  • Akçakanat, T., ve Uzunbacak, H.H. (2019). Aşırı iş yükü algısının işten ayrılma niyeti üzerine etkisinde sürekli kaygının aracılık rolü. Alanya Akademik Bakış, 3 (3), 215-230.
  • Akyiğit, E. (2013). Yeni sistemde sendika üyeliği ve güvencesi. Çalışma ve Toplum, 2 (37), 41-90.
  • Arıkan, S., ve Çankır, B. (2019). Gıda ve finans sektöründe çalışan performansı hangi faktörlerden etkileniyor? sürdürülebilir kalite algısı, psikolojik iyi oluş ve çalışmaya tutkunluk değişkenlerinin rolü. OPUS International Journal of Society Researches, 18(UİK Özel Sayısı), 462-483.
  • Ari, G. S., ve Bal, E. Ç. (2008). Tükenmişlik kavramı: birey ve örgütler açısından önemi. Yönetim ve Ekonomi, 15(1), 1-16.
  • Atik, E., ve Akoğlan Kozak, P.D.M. (2016). İş yükü algısı ve iş yükünün insan kaynakları yönetiminde kullanımı: eskişehir’de otel işletmeleri örneği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16 (Özel Sayı), 341-366.
  • Avcı Vardar, E. (2019). Aracı ve Düzenleyici Etkilerin Modellenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Balaban, Ö., ve Konyalı, H. (2016). Kamu çalışanlarının tükenmişlik düzeyleri ile örgütsel adalet algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi: Sakarya SGK örneği. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 189-207.
  • Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
  • Baron, R.M., ve Kenny, D.A. (1986). The moderator–mediator variable distinction in social psychological research: conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, (1), 1173–1182.
  • Başol, O., ve Yalçın, E. C. (2020). Sendikaların emek piyasası üzerindeki etkileri: Oecd ülkeleri üzerine bir inceleme. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 20 (49), 879-898.
  • Bolat, O. (2011). İş yükü, iş kontrolü ve tükenmişlik ilişkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25(2), 87-101.
  • Bowling, N.A., Alarcon, G.M., Bragg, C.B., ve Hartman, M.J. (2015). A meta-analytic review of potential relationships and consequences of workload. Work and Stress, 29 (2), 95-113.
  • Chaffin, D.B. (1975). Ergonomics guide for the assessment of human static strength. American Industrial Hygiene Association Journal, 36(7), 505-511.
  • Çalışkan, A., ve Bekmezci, M. (2019). Aşırı iş yükünün işten ayrılma niyetine etkisinde iş tatmini ve yaşam tatmininin rolü, sağlık kurumu çalışanları örneği. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (31), 381-431.
  • Çetin Aydın, G., Aytaç, S., ve Şanlı, Y. (2021). Işe ilişkin duygular, iş stresi ve tükenmişliğin işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi: hemşireler üzerinde bir araştırma. Journal of Social Policy Conferences, (80), 1-35.
  • Çoban, R. (2019). Uçak bakım sektöründe iş yükü ve zaman baskısı üzerine bir örnek olay araştırması. Journal Of Aviation, 3 (1), 45-60.
  • Çuhadar, M., ve Gencer, Z. (2016). Konaklama işletmelerinde çalışan işgörenlerin aşırı iş yükü ve örgütsel bağlılık algıları: Side ve Belek örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(4), 1323-1346.
  • Dewi, R.S., ve Riana, I.G. (2019). Iş yükünün rol stresi ve tükenmişlik üzerindeki etkisi. Multidisipliner Akademik Dergisi, 3 (3), 1-5.
  • Duman, A., ve Duman, A. (2016). Türkiye’de sendika üyeliğinin kamu ve özel sektördeki ücretler üzerindeki etkileri. Çalışma ve Toplum, 48(1), 11-30.
  • Er, S., Kaya, İ. E., ve Temiz, N. (2018). İş hayatındaki stresin çalışanların özel hayatına etkisi. Dünya İnsan Bilimleri Dergisi, 2018 (1), 7-20.
  • Erdem, A.T. (2020). Mesleki özdeşleşmenin tükenmişliğe etkisinde iş yükü algısının aracılık rolü: hemşirelere yönelik bir araştırma. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 89-103.
  • Erdem, H., Türen, U., ve Ercil, Y. (2017). İş yükü fazlalığı algısını oluşturan nedenlerden birisi nomofobi (no mobile phone phobia) olabilir mi?. Yönetim ve Çalışma Dergisi, 1(2), 16-30.
  • Ergin, D.Y. (1995). Ölçeklerde geçerlik ve güvenirlik. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(7), 125-148.
  • Eser, G., ve Demir, H. (2019). Örgütsel adalet algısı ve tükenmişlik arasındaki̇ ilişkide örgütsel si̇ni̇zmin aracı rolü. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(2), 159-176.
  • Faiz, E. (2019). Aşırı iş yükü ve tükenmişlik sendromunun işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi: satış personelleri üzerinde bir araştırma. Çalışma İlişkileri Dergisi, 10(1), 26-38.
  • Greenglass, E.R., Burke, R.J., ve Moore, K.A. (2003). Reactions to increased workload: Effects on professional efficacy of nurses. Applied psychology, 52(4), 580-597.
  • Gupta, P., ve Kamboj, N. K. (2014). Employee satisfaction: An organizational development approach (a case study of BHEL Ranipur Hardwar). International Journal of Management and Social Sciences Research (IJMSSR), 3(10), 12-15.
  • Gündüz, B. (2005). İlköğretim öğretmenlerinde tükenmişlik. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 152-166.
  • Hagedorn, J., Paras, C.A., Greenwich, H., ve Hagopian, A. (2016). The role of labor unions in creating working conditions that promote public health. American Journal of Public Health, 106(6), 989-995. İyilikli, H. H. (2022). Sendikal örgütlenmenin incelenmesi. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 11 (33), 559-579
  • Karacaoğlu, K., ve Çetin, İ. (2015). Iş yükü ve rol belirsizliğinin çalışanların tükenmişlik düzeyleri üzerine etkisi: AFAD örneği. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sbe Dergisi, 5 (1), 46-69.
  • Koçak, D., Kerse, G., ve Yücel, İ. (2019). Çalışanlar Aşırı İş Yükleri Nedeniyle Aileleri ile Çatışma Yaşarlar Mı? Havacılık Sektöründe Bir İnceleme. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20 (2), 374-389.
  • Korkmaz, M., Aras, G., Yücel, A.S., ve Kıygın, S. (2013). Sivil havacılık sektöründe kabin personelinin algıladıkları liderlik stilleri ve iş tatmini üzerindeki ilişkileri: Türk Hava Yolları örneği. The Journal of Academic Social Science Studies, 6 (7), 697-714.
  • Leiter, M.P., ve Maslach, C. (2003). Areas of worklife: A structured approach to organizational predictors of job burnout. Emotional and Physiological Processes and Positive Intervention Strategies içinde (ss. 91-134).
  • Bingley: Emerald Group Publishing Limited.
  • Leiter, M.P., ve Maslach, C. (2004). Areas of worklife: A structured approach to organizational predictors of job burnout. P.L. Perrewé, ve D.C. Ganster (Ed.), Emotional and Physiological Processes and Positive Intervention Strategies içinde (ss. 91–134). Greenwich: Jai Press.
  • Luthans, F., Avolio, B.J., Avey, J.B., ve Norman, S.M. (2006). Psychological capital: Measurement and relationship with performance and satisfaction. Personnel Psychology, 60(3), 541-572.
  • Maslach, C., Schaufeli, W. B., ve Leiter, M. P. (2001). Job burnout. Annual Reviews of Psychology, 52, 397-422.
  • Maslach, C., ve Jackson, S.E. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of Occupational Behavior, 2(2), 99-113.
  • Maslach, C., ve Zimbardo, P.G. (1982). Burnout-the cost of caring. Prentice-Hall Inc New Jersey: Englewood Cliffs.
  • Masten, A.S., ve Reed, M.G.J. (2002). Resilience in development. C.R.Snyder ve S.J.Lopez (Ed.), Handbook of Positive Psychology içinde (ss.74-88). Oxford: Oxford University Press.
  • Matzler, K., Fuchs, M., ve Schubert, A.K. (2004). Employee satisfaction: Does Kano’s Model apply?, Total Quality Management, 15(9-10), 1179-1198.
  • Meydan, C.H., ve Şeşen, H. (2015). Yapısal Eşitlik Modellemesi AMOS Uygulamaları, 2. Baskı, Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Mücevher, M.H., ve Çetinceli, K. (2023). Aşırı iş yükünün tükenmişliğe etkisinde özyeterlik ve dayanıklılığın aracılık rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 15(1), 671–684.
  • Naktiyok, A., ve Karabey, C.N. (2005). İşkoliklik ve tükenmişlik sendromu. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19 (2), 179-198.
  • Naldan, M.E., Karayağmurlu, A., Yayık, M., ve Arı, M.A. (2019). Ameliyathanede çalışan sağlık profesyonellerinde tükenmişlik, iş doyumu ve depresyon. Selçuk Tıp Dergisi, 35(3), 152-158.
  • Ordukaya, H. (2011). Fiziksel iş yükü ve ergonomi. Anahtar Dergisi, 273-274, 42-47. Özdemir, Y. (2014). Sendikaların tükenmişlik üzerindeki etkisi: bir alan araştırması. Yönetim Bilimleri Dergisi, 12(23), 1-22.
  • Öztürk, M. (2011). Türkiye'de ve dünyada yeni sendikal perspektifler. Journal Of Social Policy Conferences, 53(1), 477-514.
  • Öztürk, M.A., ve Erdem, M. (2020). Sınıf öğretmenlerinin iş yükü algısı ile mesleki tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişki. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (1), 926-958.
  • Özveri M, (2012), Sendikal Haklar/6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Yasası, İstanbul Pelenk, S.E., ve Acaray, A. (2020). Aşırı iş yükünün iş tatminine etkisinde işyeri maneviyatının düzenleyici rolü. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 11(27), 480-497. Peterson, M. F., Smith, P. B., Akande, A., Ayestaran, S., Bochner, S., Callan, V., Cho, N. G., Jesuino, J. C., D’Amorim,
  • M., Francois, P.-H., Hofmann, K., Koopman, P. L., Leung, K., Lim, T. K., Mortazavi, S., Munene, J., Radford, M., Ropo, A., Savage, G., … Viedge, C. (1995). Role Conflict, Ambiguity, and Overload: A 21-Nation Study. The Academy of Management Journal, 38(2), 429–452.
  • Podsakoff, N.P., Whiting, S.W., Podsakoff, P.M., ve Blume, B.D. (2009). Individual-and organizational-level consequences of organizational citizenship behaviors: A meta-analysis. Journal of Applied Psychology, 94(1), 122-141.
  • Saldiraner, Y. (1991). Sivil havacılık faaliyetleri ve Türk sivil havacılık otoritesi için organizasyon yapısı önerisi. (Yayımlanmamış doktora tezi) Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Sargın, S., Oralhan, B., ve Üvenç, A. S. (2020). Sosyal medya reklamcılığının tüketici satın alma davranışı üzerine etkisinin yapısal eşitlik modellemesi ile incelenmesi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (20), 632-639.
  • Seçer, B. (2009). Kadınların sendikalara yönelik tutumları ile cinsiyet ayrımcılığı algılarının sendika üyesi olma isteğine etkisi. Çalışma ve Toplum, 4 (23), 27-60.
  • Söyük, S. (2018). Örgütsel adalet ve iş tatmini: sağlık sektöründeki önemi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 5 (3), 435-444.
  • Thomsen, J.L., Jarbøl, D., ve Sondergaard, J. (2006). Overwork, uncertain career opportunities, and lack of funding are major barriers to recruiting and retaining primary care medical researchers: A qualitative interview study. Family Medicine, 23(5), 545-549.
  • Tuğrul, B., ve Çelik, E. (2002). Normal çocuklarla çalışan anaokulu öğretmenlerinde tükenmişlik. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 1-11.
  • Turunç, Ö., Coşkun, M.B., ve İçdem, U. (2018). İş stresi örgütsel bağlılık ilişkisinde sendika üyeliğinin rolü. OPUS International Journal Of Society Researches, 9(16), 2411-2437.
  • Turunç, Ö., ve Öğen, A. R. (2022). Aşırı iş yükü tükenmişlik ilişkisinde, iş tatmini ve örgütsel vatandaşlık rolü: sağlık çalışanlarında bir uygulama. Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 7(2), 118-128.
  • Ulukan, N.C., ve Yılmaz, D. Ö. (2016). Kamu sağlık sektöründe çalışan taşeron kadın işçiler: Samsun ve Ordu ili örneği. Çalışma ve Toplum, 1(48), 87-114.
  • Uysal, H.T., Akbulut, H., ve Ertan, S. (2015). Aşırı iş yükünün performans perspektifinden çalışma psikolojisinde negatifliğe etkisi: Muhasebe meslek mensuplarına yönelik bir araştırma. Journal Of International Social Research, 8(38), 942-953.
  • WHO (2019). Burn-out an "occupational phenomenon":Iınternational classification of diseases https://www.who.int/news/item/28-05-2019-burn-out-an-occupational-phenomenon-international-classification-of-diseases (Erişim Tarihi: 17.08.2023).
  • Yakut, E., Kuru, Ö., ve Güngör, Y. (2020). Sağlık personelinin covid-19 korkusu ile tükenmişliği arasındaki ilişkide aşırı iş yükü ve algılanan sosyal desteğin etkisinin yapısal eşitlik modeliyle belirlenmesi. Ekev Akademi Dergisi, 83(1), 241-262.
  • Yeniçeri, Ö., Demirel, Y., ve Seçkin, Z. (2009). Örgütsel adalet ile duygusal tükenmişlik arasındaki ilişki: imalat sanayi çalışanları üzerine bir araştırma. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (1), 83-99.
  • Yenihan, B., ve Ün, Ç. B. (2019). Sendika içi demokrasi üzerine bir karşılaştırma: işçi sendikaları ve kamu görevlileri sendikaları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (33), 302-333.
  • Yıldız, S., ve Özmenekşe, Y. O. (2022). Kaçınılmaz son: sessiz istifa. Al Farabi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (4), 14-24.
  • Yücetürk, E.E. (2012). İşyerlerindeki yıldırma eylemlerini önlenmede sendikaların rolü: nitel bir araştırma. Çalışma ve Toplum, 4 (35), 41-72.
  • Zuberi, D. (2011). Outsourcing hospital support work: the effects of poverty wages, overwork and job insecurity on work and family life. American Behavioral Scientist, 55(7), 920-940.
Toplam 70 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Örgütsel Davranış
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Burak Ulusoy 0000-0002-7041-5282

Ömer Turunç 0000-0003-2234-6523

Yasin Oğuz Özmenekşe 0000-0002-4386-9262

Yayımlanma Tarihi 17 Ekim 2023
Gönderilme Tarihi 19 Eylül 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023Cilt: 8 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Ulusoy, B., Turunç, Ö., & Özmenekşe, Y. O. (2023). Aşırı İş Yükünün Tükenmişliğe Etkisinde Sendika Üyeliğinin Rolü: Sivil Havacılık Sektöründe Bir Araştırma. Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 8(2), 161-177.