Öz
Gelişmiş ekonomiler finansal serbestliğe 1970’li ve 1980’li yıllarda iki aşamada tam geçiş sağlarken gelişmekte olan ülke ekonomileri ise 1980’lerde başlayan serbestleşmelerini ancak 1990’larda tamamlayabilmişlerdir. Bu süreçte finansal serbestleşme uygulamalarının özet sonucuna bakıldığında ise uluslararası serbest sermaye akımlarının bir yandan gelişmekte olan ülkelerin büyümesine olumlu katkı sağlayabildiği ancak diğer yandan ise oldukça oynak olmaları sebebiyle döviz kuru dalgalanmalarına, cari açıklara ve sonrasında da özellikle bankacılık krizleri olmak üzere finansal ve ekonomik krizlere neden olabildiği gözlemlenmiştir.
Çalışmada gelişmekte olan ülkelere örnek olarak seçilen Türkiye’de finansal serbestleşmenin bankacılık sektörünün karlılık ölçütlerine etkileri analiz edilmektedir. 1999-2019 dönemi için finansal serbestleşme ile bankacılık sektörü karlılığı arasındaki nedensellik ilişkisi Toda-Yamamoto yöntemi ile incelenmektedir. Analiz sonucunda finansal serbestleşme göstergelerinden Bankacılık sektörü aktif karlılığı ve Özsermaye karlılığına doğru nedensellik ilişkisi bulunmuştur.
Anahtar Kelimeler
finansal serbestleşme Türk Bankacılık Sektörü Zaman Serisi Analizi
Kaynakça
- Acar Balaylar, N. (2018). Türkiye’de Finansal Serbestleşme Döneminin Mevduat Bankaları Fon Kaynak ve Kullanımları Üzerine Etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 19 (4) , 549-578
- Akinsola, F.A.ve Odhiambo, N.M.(2017), The impact of financial liberalization on economic growth in sub-Saharan Africa, Cogent Economics & Finance, 5:1.
- Angbazo, L. (1997). Commercial Bank Net Interest Margins, Default Risk, Interest-Rate Risk, and Off-Balance Sheet Banking. Journal of Banking and Finance, 21, 55-87.
- Arı, A. ve Özkeskin, N. (2016). Türkiye'deki Bankacilik Krizlerinin Nedenleri: Ekonometrik Bir Yaklasim/Determinants of Banking Crises in Turkey: An Econometric Approach. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, Cilt 53, Sayı 622, s.45-60.
- Aşıkoğlu, Y. (1995) Finance, Exchange Rates, Financial Liberalization, 29-46.
- Bird, G. ve Rajan R.S. (2001). Banks, Financial Liberalisation and Financial Crises in Emerging Markets, The World Economy Vol.24 Issue 7, pages 889-910.
- Cavallo, E.A. ve Frankel, J.A. (2008). Does openness to trade make countries more vulnerable to sudden stops, or less? Using gravity to establish causality, Journal of International Money and Finance, Volume 27, Issue 8, 2008, Pages 1430-1452, ISSN 0261-5606
- Cergibozan, R. ve Arı, A. (2017). Türkiye’deki Banka Krizlerine Yönelik Ekonometrik Bir Yaklaşım: Markov Rejim Değişim Modeli . Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi , 39 (1) , 47-64 .
- Demirgüç-Kunt, A. ve Huizinga, H. (1999). Determinants of Commercial Bank Interest Margins and Profitability: some international evidence, The World Bank Policy Research Working Paper, No. 1900.
- Farooq-Adeel, R.M., Abu Bakar, N.A. ve Raji, J.O. (2017), "Trade openness, financial liberalization and economic growth: The case of Pakistan and India",South Asian Journal of Business Studies, Vol. 6 No. 3, pp. 229-246.
- Haslag, J. ve Koo,J.(1999). “Financial Repression, Finacial Liberalization and Economic Growth”, Federal Reserve Bank of Dallas, Working Paper, 1999
- Higgott, R. ve Philips, N. (1998).The Limits of Global Liberalization, European University Institute and the Warwick University-Centre of Study of Globalization and Regionalisation, October 1998
- İlter Ş, ve Burtan- Doğan, B . (2018). “Ticari ve Finansal Dışa Açıklık Oranı ile Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği”. Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8 (15) , 89-115.
- Jalil, A. ve Ma, Y. (2008). Financial Development, Economic Growth and Adaptive Efficiency: A Comparison between China and Pakistan. China&World Economy Journal Vol.16 Issue 6, 97-111. Barbaros, M. ve Kalaycı, S. (2019). Finansal Serbestleşmenin Türkiye Ekonomisine Etkileri, 1992Q1-2002Q4 ve 2003Q2-2018Q2 Dönemlerinin Analizi , Paradoks: The Journal of Economics, Sociology & Politics . 2019, Vol. 15 Issue 2, p213-228.
- Krugman, P. (1998b) “The Eternal Triangle: Explaning International Financial Perplexity”, www.web.mit.edu.
- Mıhçı, S. (1999) “Finansal Serbestleşme ve Derinleşmenin Tasarruflar, Yatırımlar ve İktisadi Büyüme Üzerine Etkileri: Türkiye Örneği”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, SBE, Ankara.S30.
- Mıhçı, S. (2000) ”Finansal Serbestlesme Sonrası Türkiye Ekonomisi”, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 18, Sayı 2, S.84.
- Oktar, S. ve Yüksel, S. (2015). Bankacılık Krizlerinin Erken Uyarı Sinyalleri: Türkiye Üzerine Bir Uygulama. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimleri Dergisi Yıl:14 Özel Sayı:28, s. 37-53.
- Petersen, M.A. ve Schoeman I.. (2008). “Modeling of Banking Profit via Return-on-Assets and Return-on-Equity”. Proceedings of the World Congress on Engineering, Vol II, London U.K.: WCE, July: 1-4.
- Phillips, P. ve Perron P., (1988). Testing for a unit root in time series regression, Biometrica, 75, 335-46.
- Saksanova, S. (2014). The Role of Net Interest Margin in Improving Banks’ Asset Structure and Assesing the Stability and Efficiency of Their Operations, 10. International Strategic Menegement Conference, Procedia-Social and Behaioral Sciences, 150, 132-141
- Sayılgan, Ş. (2003), “Bankacılık Sisteminin Güncel Sorunları ve Çözüm Önerileri”, İktisat İşletme ve Finans Dergisi, Eylül 2003, 64-65.
- Shaw, E. (1973) Financial Deepening in Economic Development 1989 On The Sequencing of Structural Reforms, OECD Working Paper, 11.
- Stiglitz, J. E. (2000) Capital Market Liberalization, Economic Growth And Instability, 1075-1086.
- Tanna, S. Luo,Y. ve De Vita,G..(2017) “What is the net effect of financial liberalization on bank productivity? A decomposition analysis of bank total factor productivity growth”, Journal of Financial Stability, Vol.30, June 2017, 67-78.
- Tellalbaşı Mengüç, İ. (2017). Türkiye’de Bankacılık Sektörünün Yapısal Değişimi . Bankacılık ve Sermaye Piyasası Araştırmaları Dergisi , 1 (3) , 1-14
- Toda, H.Y. ve T . Yamamoto. (1995). Statistical inference in vector autoregressions with possibly integrated processes. Journal of Econometrics 66: 225-250.
- Togan, S. ve Berument, H. (2011).Cari İşlemler Dengesi, Sermaye Hareketleri ve Krediler, Bankacılar Dergisi, Sayı 78: 3-21.
- Van Horne, J. ve Wachowicz J. M.(1995), Fundamentals of Financial Management, New jersey: Prentice Hall International Editions. S142.
- Weller, C.E. (2001) Financial Crises After Financial Liberalisation: Exceptional Circumstances or Structural Weakness?, The Journal of Development Studies, 38:1, 98-127
- Williamson, J. ve Mahar, M. (1998) “A Survey Of Financial Liberalization”
- Yapraklı, S. (2011). Ticari ve Finansal Dışa Açıklık İle Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Üzerine Bir Uygulama. Istanbul University Econometrics and Statistics e-Journal , 0 (5) , 67-89 .
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 25 Ekim 2021 |
| Gönderilme Tarihi | 21 Eylül 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021Cilt: 6 Sayı: 2 |