Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

DOWNING OF THE RUSSIAN AIRCRAFT VIOLATING TURKISH AIRSPACE: AN INVESTIGATION THROUGH THE INTERNATIONAL AGGREMENTS AND LAW

Yıl 2016, Cilt: 1 Sayı: 1, 27 - 42, 20.04.2016

Ahmet Keser , Ömer Ertuğrul Meral

Öz

The chaos environment, ongoing since 2011, when the grassroots
movement has started has transformed Syria into a field of power struggle. The
region has converted into an arena of struggle both for the local actors in
Syria and for the regional and global powers trying to maximize their national
benefits. As a result of the increasing intensity of the conflicts, the mass
immigration waves have headed towards Turkey and the terrorist actions and
activities have come to a state of threat for Turkey. Turkey, with
approximately 900 km Syrian border line of the mainland, fell in a position to
increase the defense measures at the border line, to provide her own security. In
spite of the measures implemented, arising of the actual attacks against her
military units and mainland by the Regime forces and terrorist organizations oriented
Turkey to respond in accordance with the legal authorization of the common
international law. One of these events was the case of shooting down a Russian
SU-24 aircraft which violates the Turkish Airspace. The aim of the study is to
investigate this case which is related to the security policy of Turkey,
usually discussed on the axis of military, economics and Turkish-Russian
bilateral relations perspective, with the dimensions of international treaties
and legislation.



To that end, the bilateral and/or multilateral agreements,
conventions and the domestic legal documents of Turkey were scanned with a
critical literature review and the case was investigated with a descriptive
methodology through the directly related documents. In conclusion, it is
evaluated that the interception of the Russian Aircraft was legitimate within
the frame of international and international legislation.

Anahtar Kelimeler

Security Policy Public Policy Airspace Violation Self-Defense Rules of Engagement

Kaynakça

  • Acer, Y. ve Kaya, İ. (2010). Uluslararası Hukuk. Ankara: Usak Yayınları.
  • Akutay, S. S. ve Ateş, D. (2013). Türkiye’nin sınır ötesi operasyonlarının hukuki çerçevesi. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, XVII (3), 109-146.
  • Ankarastrateji (2016). [Çevrim-içi: http://www.ankarastrateji.org/yorum/irakta-turk-askerinin-varl-ve-uluslararas-hukuk/], Erişim Tarihi: 29.02.2016.
  • Aviation Safety Network (1978). Resmî web sitesi, database. [Çevrim-içi: http://aviation-safety.net/database/record.php?id=19780420-1], Erişim Tarihi: 15.02.2016.
  • Aviation Safety Network (1983). Resmî web sitesi, database. [Çevrim-içi: http://aviation-safety.net/database/record.php?id=19830901-0], Erişim Tarihi: 15.02.2016.
  • Avro-kontrol Uluslararası Konvansiyonu (1997). 13 Aralık 1960 tarihli hava navigasyonunun güvenliği ve koordinasyonuna ilişkin avro-kontrol uluslararası konvansiyonunu güçlendirme protokolü (Protocol Consolidating the Eurocontrol International Convention Relating to Co-operation for the Safety of Air Navigation of 13 December 1960, as variously amended), imza yer ve tarihi: Brüksel, 23 Haziran 1997.
  • BMA (1945). Birleşmiş Milletler Antlaşması (Charter of the United Nations) (26 June 1945).
  • BMGK Kararı (1914). Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, 15 Ağustos 2014 tarihli ve 2170 sayılı kararı, (Resolution 2170 (2014) Adopted by the Security Council at its 7242nd meeting, on 15 August 2014), [Çevrim-içi: http://www.un.org/en/ga/search/view_doc.asp?symbol=S/RES/2170%20%282014%29], Erişim Tarihi: 14.02.2016. Bolgiano, D., Leach, M, Smith, S, & Taylor, J. (2002). Defining the right of self-defense: Working toward the use of a deadly force appendix to the standing rules of engagement for the department of defense. University of Baltimore Law Review, 31(2), 156-179.
  • Grief, N. (2009). The Legal Principles Governing the Control of National Airspace and Flight Information Regions and Their Application to the Eastern, Report 2009-10-23, European Rim Policy and Investment Council (ERPIC).
  • Hudut Bölgeleri Uçuş Yönetmeliği (1982). Bakanlar Kurulu Kararı tarih: 8.11.1982, No.:8/5631, Resmî Gazete, (16.12.1982), No.:17900, Yayımlandığı Düsturun Tertibi:5, Cilt:22, s.3071, 1503-1509.
  • Hürriyet Gazetesi. (24 Kasım 2015). Angajman nedir? Angajman kuralları nelerdir? [Çevrim-içi: http://www.hurriyet.com.tr/angajman-nedir-angajman-kurallari-nelerdir-40018101], Erişim Tarihi: 12.02.2016.
  • ICAO Doc 9740. (1999). Uluslararası Hava Taşımacılığının Belirli Kurallarının Birleştirilmesine İlişkin Konvansiyon (Convention for the Unification of Certain Rules Relating to International Carriage by Air), İmza yer ve tarihi: Montreal, 28 Mayıs 1999.
  • ICAO (2015). Convention on International Civil Aviation Signed at Chicago on 7 December 1944, Entered into Force on 4 April 1947, [Çevrim-içi: http://www.icao.int/secretariat/legal/list%20of%20parties/chicago_en.pdf], Erişim Tarihi: 14.02.2016.
  • İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (2016). [Çevrim-içi: http://www.goc.gov.tr/icerik6/gecici-koruma_363_378_4713_icerik], Erişim Tarihi: 29.02.2016.
  • Kaiser, S. (2008). Sovereingnty in the air: From national security to the single european sky. Annals of Air and Space Law, 35(1). 154.
  • Keskin, F. (1998). Uluslararası hukukta kuvvet kullanma: Savaş, karışma ve BM. Ankara: Mülkiyeliler Birliği Yayınları.
  • Milliyet Gazetesi. (2012). Türk uçağını Suriye düşürdü. [Çevrim-içi: http://www.milliyet.com.tr/-turk-ucagini-suriye-dusurdu-/siyaset/siyasetdetay/23.06.2012/1557511/default.htm], Erişim Tarihi: 20.02.2016.
  • MK. (1933). Devletlerin haklarına ve yükümlülüklerine ilişkin montevideo konvansiyonu, İmza tarihi: 26 Aralık 1933.
  • Önen, M. (1986). Türk Sivil Havacılık Mevzuatı ve Uluslararası Uzay Hukuku Kuralları. Marmara Üniversitesi Yayın No: 430, Hukuk Fakültesi Yayın No: 3, İstanbul: Fatih Yayınevi Matbaası.
  • Pamuk, İ. (2012). Angajman kuralları: Tanımı, kapsamı ve uygulanmasına ilişkin bir inceleme. MHB, 32(2), 105-145.
  • Pierini, J. P. (2007). Rules of engagement, status of forces agreements and criminal law: different approaches as to the legal base of the use of force in military operations and conflicts of jurisdiction in respect of foreign friendly fire. XVth International Congress of Social Defence, Toledo, 20 – 22 Eylül 2007.
  • Sabah Gazetesi (2015). Angajman kuralları 2012'de değişti. [Çevrim-içi: http://www.sabah.com.tr/galeri/yasam/angajman-kurallari-2012de-degisti], Erişim Tarihi: 12.02.2016.
  • Schmitt, M. N. (1998). Clipped wings: Effective and legal no-fly zone rules of engagement. Loyola of Los Angeles International and Comparative Law Review, 20, 727-789.
  • Shawcross & Beaumont. (2007). Air Law, David McClean vd. (Ed.),4th ed. United Kingdom: Lexis Nexis Butterworths.
  • SHRE. (2009). Sanremo Handbook on Rules of Engagement, November 2009, Sanremo.
  • Stafford, W.A. (2000). How to keep military personnel from going to jail for doing the right thing: Jurisdiction, ROE & the Rules of Deadly Force. ARMY Law.
  • Şikago (Chicago) Konvansiyonu. (1947). Milletlerarası Sivil Havacılık Anlaşması, Uluslararası Sivil Havacılık Konferansı (1 Kasım 1944 - 7 Aralık 1944) Nihaî Senedi, Şikago (Chicago), Yürürlüğe giriş: 4 Nisan 1947.
  • Uğurlu, F. (2005). Adana Mutabakatı’na Giden Süreç ve Sonrasında Türkiye-Suriye İlişkileri. Atılım Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • UN PPA (Policy Paper on Authority, Command and Control in United Nations PeacekeepingOperations, (2008). Ref. 2008.4, United Nations Department of Peacekeeping Operations Department of Field Support, 2008.
  • Varşova Konvansiyonu (Warsaw Convention) (1929). Uluslararası Hava Taşımacılığının Belirli Kurallarının Birleştirilmesine İlişkin Konvansiyon (Convention for the Unification of Certain Rules Relating to International Carriage by Air), imza yer ve tarihi: Varşova, 12 Ekim 1929.
  • US JCS - Joint Chiefs of Staff, Publication 1-02, (2000). Dictionary of Military and Associated Terms 298, Department of Defense, Updated on 24 January 2000.

TÜRK HAVA SAHASINI İHLAL EDEN RUS UÇAĞININ DÜŞÜRÜLMESİ: ULUSLARARASI ANLAŞMALAR VE HUKUK ÇERÇEVESİNDE BİR İNCELEME

Yıl 2016, Cilt: 1 Sayı: 1, 27 - 42, 20.04.2016

Ahmet Keser , Ömer Ertuğrul Meral

Öz

:
Halk hareketlerinin başladığı 2011’den bu yana devam eden kaos ortamı, Suriye’yi
yoğun bir güç mücadelesi sahasına dönüştürmüştür. Bölge gerek Suriye’deki yerel
aktörlerin, gerekse ulusal çıkarlarını maksimize etmeye çalışan bölgesel ve
küresel güçlerin mücadele arenası halini almıştır. Çatışmaların artan şiddeti
sonucu kitlesel göç dalgaları Türkiye’ye yönelmiş, terörist eylem ve faaliyetler
Türkiye’yi de tehdit eder duruma gelmiştir. Suriye ile yaklaşık 900 km’lik kara
sınırına sahip olan Türkiye, kendi güvenliğini sağlamak maksadıyla hudut
hattındaki savunma tedbirlerini artırmak ve angajman kurallarını değiştirmek durumunda
kalmıştır. Alınan tedbirlere rağmen rejim ve terörist örgütler tarafından
askerî unsur ve ülke topraklarına yönelik fiili saldırıların meydana gelmesi, Türkiye’yi
uluslararası hukukun kendisine verdiği yetki çerçevesinde karşılık vermeye
yöneltmiştir. Bu olaylardan birisi de Türk hava sahasını ihlal eden bir Rus SU-24
uçağının düşürülmesi olayıdır. Bu çalışmanın amacı da çoğunlukla askerî,
ekonomik ve Türk-Rus ikili ilişkileri ekseninde tartışılan, Türkiye’nin
güvenlik politikasına ilişkin bu olayın, uluslararası antlaşmalar ve hukuk
boyutuyla ele alınarak incelenmesidir. Bu maksatla konuya ilişkin ikili ve/veya
uluslararası antlaşmalar, konvansiyonlar ve Türkiye’nin kendi iç hukuk mevzuatı,
eleştirel literatür incelemesi yöntemiyle taranmış ve doğrudan ilişkili bulunan
dokümanlar üzerinden betimsel bir yöntemle olay değerlendirilmiştir. Sonuç olarak,
Rus uçağına yapılan müdahalenin uluslararası ve ulusal mevzuat çerçevesinde meşru
olduğu değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Güvenlik Politikası Kamu Politikası Hava Sahası İhlali Meşru Müdafaa Angajman Kuralları

Kaynakça

  • Acer, Y. ve Kaya, İ. (2010). Uluslararası Hukuk. Ankara: Usak Yayınları.
  • Akutay, S. S. ve Ateş, D. (2013). Türkiye’nin sınır ötesi operasyonlarının hukuki çerçevesi. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, XVII (3), 109-146.
  • Ankarastrateji (2016). [Çevrim-içi: http://www.ankarastrateji.org/yorum/irakta-turk-askerinin-varl-ve-uluslararas-hukuk/], Erişim Tarihi: 29.02.2016.
  • Aviation Safety Network (1978). Resmî web sitesi, database. [Çevrim-içi: http://aviation-safety.net/database/record.php?id=19780420-1], Erişim Tarihi: 15.02.2016.
  • Aviation Safety Network (1983). Resmî web sitesi, database. [Çevrim-içi: http://aviation-safety.net/database/record.php?id=19830901-0], Erişim Tarihi: 15.02.2016.
  • Avro-kontrol Uluslararası Konvansiyonu (1997). 13 Aralık 1960 tarihli hava navigasyonunun güvenliği ve koordinasyonuna ilişkin avro-kontrol uluslararası konvansiyonunu güçlendirme protokolü (Protocol Consolidating the Eurocontrol International Convention Relating to Co-operation for the Safety of Air Navigation of 13 December 1960, as variously amended), imza yer ve tarihi: Brüksel, 23 Haziran 1997.
  • BMA (1945). Birleşmiş Milletler Antlaşması (Charter of the United Nations) (26 June 1945).
  • BMGK Kararı (1914). Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, 15 Ağustos 2014 tarihli ve 2170 sayılı kararı, (Resolution 2170 (2014) Adopted by the Security Council at its 7242nd meeting, on 15 August 2014), [Çevrim-içi: http://www.un.org/en/ga/search/view_doc.asp?symbol=S/RES/2170%20%282014%29], Erişim Tarihi: 14.02.2016. Bolgiano, D., Leach, M, Smith, S, & Taylor, J. (2002). Defining the right of self-defense: Working toward the use of a deadly force appendix to the standing rules of engagement for the department of defense. University of Baltimore Law Review, 31(2), 156-179.
  • Grief, N. (2009). The Legal Principles Governing the Control of National Airspace and Flight Information Regions and Their Application to the Eastern, Report 2009-10-23, European Rim Policy and Investment Council (ERPIC).
  • Hudut Bölgeleri Uçuş Yönetmeliği (1982). Bakanlar Kurulu Kararı tarih: 8.11.1982, No.:8/5631, Resmî Gazete, (16.12.1982), No.:17900, Yayımlandığı Düsturun Tertibi:5, Cilt:22, s.3071, 1503-1509.
  • Hürriyet Gazetesi. (24 Kasım 2015). Angajman nedir? Angajman kuralları nelerdir? [Çevrim-içi: http://www.hurriyet.com.tr/angajman-nedir-angajman-kurallari-nelerdir-40018101], Erişim Tarihi: 12.02.2016.
  • ICAO Doc 9740. (1999). Uluslararası Hava Taşımacılığının Belirli Kurallarının Birleştirilmesine İlişkin Konvansiyon (Convention for the Unification of Certain Rules Relating to International Carriage by Air), İmza yer ve tarihi: Montreal, 28 Mayıs 1999.
  • ICAO (2015). Convention on International Civil Aviation Signed at Chicago on 7 December 1944, Entered into Force on 4 April 1947, [Çevrim-içi: http://www.icao.int/secretariat/legal/list%20of%20parties/chicago_en.pdf], Erişim Tarihi: 14.02.2016.
  • İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (2016). [Çevrim-içi: http://www.goc.gov.tr/icerik6/gecici-koruma_363_378_4713_icerik], Erişim Tarihi: 29.02.2016.
  • Kaiser, S. (2008). Sovereingnty in the air: From national security to the single european sky. Annals of Air and Space Law, 35(1). 154.
  • Keskin, F. (1998). Uluslararası hukukta kuvvet kullanma: Savaş, karışma ve BM. Ankara: Mülkiyeliler Birliği Yayınları.
  • Milliyet Gazetesi. (2012). Türk uçağını Suriye düşürdü. [Çevrim-içi: http://www.milliyet.com.tr/-turk-ucagini-suriye-dusurdu-/siyaset/siyasetdetay/23.06.2012/1557511/default.htm], Erişim Tarihi: 20.02.2016.
  • MK. (1933). Devletlerin haklarına ve yükümlülüklerine ilişkin montevideo konvansiyonu, İmza tarihi: 26 Aralık 1933.
  • Önen, M. (1986). Türk Sivil Havacılık Mevzuatı ve Uluslararası Uzay Hukuku Kuralları. Marmara Üniversitesi Yayın No: 430, Hukuk Fakültesi Yayın No: 3, İstanbul: Fatih Yayınevi Matbaası.
  • Pamuk, İ. (2012). Angajman kuralları: Tanımı, kapsamı ve uygulanmasına ilişkin bir inceleme. MHB, 32(2), 105-145.
  • Pierini, J. P. (2007). Rules of engagement, status of forces agreements and criminal law: different approaches as to the legal base of the use of force in military operations and conflicts of jurisdiction in respect of foreign friendly fire. XVth International Congress of Social Defence, Toledo, 20 – 22 Eylül 2007.
  • Sabah Gazetesi (2015). Angajman kuralları 2012'de değişti. [Çevrim-içi: http://www.sabah.com.tr/galeri/yasam/angajman-kurallari-2012de-degisti], Erişim Tarihi: 12.02.2016.
  • Schmitt, M. N. (1998). Clipped wings: Effective and legal no-fly zone rules of engagement. Loyola of Los Angeles International and Comparative Law Review, 20, 727-789.
  • Shawcross & Beaumont. (2007). Air Law, David McClean vd. (Ed.),4th ed. United Kingdom: Lexis Nexis Butterworths.
  • SHRE. (2009). Sanremo Handbook on Rules of Engagement, November 2009, Sanremo.
  • Stafford, W.A. (2000). How to keep military personnel from going to jail for doing the right thing: Jurisdiction, ROE & the Rules of Deadly Force. ARMY Law.
  • Şikago (Chicago) Konvansiyonu. (1947). Milletlerarası Sivil Havacılık Anlaşması, Uluslararası Sivil Havacılık Konferansı (1 Kasım 1944 - 7 Aralık 1944) Nihaî Senedi, Şikago (Chicago), Yürürlüğe giriş: 4 Nisan 1947.
  • Uğurlu, F. (2005). Adana Mutabakatı’na Giden Süreç ve Sonrasında Türkiye-Suriye İlişkileri. Atılım Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • UN PPA (Policy Paper on Authority, Command and Control in United Nations PeacekeepingOperations, (2008). Ref. 2008.4, United Nations Department of Peacekeeping Operations Department of Field Support, 2008.
  • Varşova Konvansiyonu (Warsaw Convention) (1929). Uluslararası Hava Taşımacılığının Belirli Kurallarının Birleştirilmesine İlişkin Konvansiyon (Convention for the Unification of Certain Rules Relating to International Carriage by Air), imza yer ve tarihi: Varşova, 12 Ekim 1929.
  • US JCS - Joint Chiefs of Staff, Publication 1-02, (2000). Dictionary of Military and Associated Terms 298, Department of Defense, Updated on 24 January 2000.
Toplam 31 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm Makaleler
Yazarlar

Ahmet Keser

Ömer Ertuğrul Meral

Yayımlanma Tarihi 20 Nisan 2016
Gönderilme Tarihi 4 Ekim 2017
Yayımlandığı Sayı Yıl 2016Cilt: 1 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Keser, A., & Meral, Ö. E. (2016). TÜRK HAVA SAHASINI İHLAL EDEN RUS UÇAĞININ DÜŞÜRÜLMESİ: ULUSLARARASI ANLAŞMALAR VE HUKUK ÇERÇEVESİNDE BİR İNCELEME. Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1(1), 27-42.