Öz
The studies about the relationship between financial
development and economic growth that express the economic dimension of human
development are frequently encountered in literature. This study aims to
provide empirical evidence that the relation between financial development and Human
Development Index which a unified index for income, education and health. In
this study, also the gap about this subject in the literature was tried to be
filled. For this, financial development index, which is formed by four
different financial development indicators, is used as a measure of financial
development and the relation of this index with United Nations Human
Development Index is examined. The data cover the period of 1990-2015. In the
study, principal component analysis, ARDL bounds test approach and
Toda-Yamamoto Granger Causality Analysis were used. As a result of ARDL
analysis, while cointegration, short and long term relationships were not
detected, Toda-Yamamoto analysis revealed a causality relationship from
financial development to human development in accordance with the findings of
the studies in the literature.
Anahtar Kelimeler
Human Development Financial Development Economic Development Causality Analysis Cointegration Analysis
Kaynakça
- Afşar, A. (2007). Finansal gelişme ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (36), 188-198.Ak, M. Z., Altıntaş, N. ve Şimşek, A. S. (2016). Türkiye'de Finansal Gelişme Ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Nedensellik Analizi. Dogus University Journal, 17(2), 151-160.Akhmat, G., Zaman, K. ve Shukui, T. (2014). Impact of financial development on SAARC’S human development. Quality & Quantity, 48(5), 2801-2816.Amiri, A. ve Ventelou, B. (2012). Granger causality between total expenditure on health and GDP in OECD: Evidence from the Toda–Yamamoto approach. Economics Letters, 116(3), 541-544.Dickey, D. A. ve Fuller, W. A. (1981). Likelihood ratio statistics for autoregressive time series with a unit root. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 49(4), 1057-1072.Dişbudak, C. ve Süslü, B. (2009). Kalkinma Ve Bireysel Gelir Dağilimi: Kuznets Hipotezi Türkiye İçin Geçerli Mi?. Akdeniz University Faculty of Economics & Administrative Sciences Faculty Journal/Akdeniz Universitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Fakultesi Dergisi, 9(18), 146-166.Erim, N. ve Türk, A. (2005). Finansal Gelişme ve İktisadi Büyüme. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (10), 21-45.Filippidis, I. ve Katrakilidis, C. (2015). Finance, institutions and human development: Evidence from developing countries. Economic research-Ekonomska istraživanja, 28(1), 1018-1033.Granger, C. W. (1969). Investigating causal relations by econometric models and cross-spectral methods. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 424-438.Grubaugh, S. G. (2015). Economic growth and growth in human development. Applied Econometrics and International Development, 15(2), 5-16.Güneş, S. (2012). Finansal gelişmişlik ve büyüme arasındaki nedensellik testi: Türkiye örneği. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 14(1), 73-85.Hacker, R. S. ve Hatemi-J, A. (2006). Tests for causality between integrated variables using asymptotic and bootstrap distributions: theory and application. Applied Economics, 38(13), 1489-1500.Kaya, A. (2017), Finansal Piyasalardaki Gelişmelerin İnsani Gelişmişlik Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (20), 169-180.Kuloğlu, A. ve Ecevit, E. (2017), The Relatıonshıp Between Health Development Index And Fınancıal Development Index: Evıdence From Hıgh Income Countrıes. Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi, 2(2), 83-95.Mavrotas, G., Kelly, R., 2001. Old wine in new bottle: testing causality between savings and growth. The Manchester School Supplement 97–105Mercan, M. & Peker, O. (2013). Finansal gelişmenin ekonomik büyümeye etkisi: Ekonometrik bir analiz. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 8(1).Pesaran, M. H., Shin, Y. ve Smith, R. J. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal of applied econometrics, 16(3), 289-326.Saltoğlu, B. (1998), “Ekonomik Büyüme ve Finansal Piyasaların Gelişimi”, İktisat Dergisi, 12(25):35Sehrawat, M. ve Giri, A. K. (2014). The relationship between financial development indicators and human development in India. International Journal of Social Economics, 41(12), 1194-1208.Şahin, G. ve Gökdemir, L. (2016). İnsani Gelişme Endeksi Bileşenlerinin Türkiye Ölçeğinde ARDL Sınır Testi İle Sınanması. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 2(1).Toda, H. Y. ve Yamamoto, T. (1995). Statistical inference in vector autoregressions with possibly integrated processes. Journal of econometrics, 66(1-2), 225-250.Wolde-Rufael, Y., 2004. Disaggregated industrial energy consumption and GDP: the case of Shanghai, 1952–1999. Energy Economics 26 (1), 69–75. Wolde-Rufael, Y., 2005. Energy demand and economic growth: the African experience. Journal of Policy Modeling 27, 891–903.Zapata, H.O., Rambaldi, A.N., 1997. Monte Carlo evidence on cointegration and causation. Oxford Bulletin of Economics and Statistics 59, 285–298.
Öz
Literatürde, insani
gelişmişliğin sadece ekonomik boyutunu ifade eden ekonomik büyüme ile finansal gelişme
arasındaki ilişkileri konu alan çalışmalar oldukça fazladır. Bununla birlikte,
ülkelerin finansal gelişmişlik düzeyi ile insani gelişim seviyeleri arasındaki
ilişkilerin pek fazla yer almadığı görülmektedir. Bu çalışmada ülkelerin gelir,
eğitim ve sağlık göstergelerini içeren ve bu bağlamda birleşik bir endeks olan Birleşmiş
Milletler’ in İnsani Gelişme Endeksi ile finansal gelişme ilişkisi üzerinde
durulmuştur. Çalışma Türkiye özelinde ampirik kanıtlar sunmayı amaçlamaktadır.
Bu amaçla finansal gelişmenin ölçüsü olarak dört farklı finansal gelişmişlik
göstergesi kullanılarak oluşturulmuş finansal gelişmişlik endeksi kullanılmış
olup bu endeksin Birleşmiş Milletler’in İnsani Gelişme Endeksi ile ilişkisi incelenmiştir.
Veriler 1990-2015 dönemini kapsamaktadır. Çalışmada analiz yöntemleri olarak
temel bileşenler analizi, ARDL sınır testi eşbütünleşme analizi ve
Toda-Yamamoto yaklaşımlı Granger nedensellik analizi kullanılmıştır. ARDL
analizi sonucunda kısa ve uzun vadeli ilişkiler tespit edilemezken Toda-Yamamoto
analizi sonucunda literatürdeki çalışmaların bulguları ile uyumlu olarak
finansal gelişmeden insani gelişmeye doğru bir nedensellik ilişkisi tespit
edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
İnsani Gelişme Finansal Gelişme Toda-Yamamoto Nedensellik Analizi ARDL Eşbütünleşme Analizi
Kaynakça
- Afşar, A. (2007). Finansal gelişme ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (36), 188-198.Ak, M. Z., Altıntaş, N. ve Şimşek, A. S. (2016). Türkiye'de Finansal Gelişme Ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Nedensellik Analizi. Dogus University Journal, 17(2), 151-160.Akhmat, G., Zaman, K. ve Shukui, T. (2014). Impact of financial development on SAARC’S human development. Quality & Quantity, 48(5), 2801-2816.Amiri, A. ve Ventelou, B. (2012). Granger causality between total expenditure on health and GDP in OECD: Evidence from the Toda–Yamamoto approach. Economics Letters, 116(3), 541-544.Dickey, D. A. ve Fuller, W. A. (1981). Likelihood ratio statistics for autoregressive time series with a unit root. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 49(4), 1057-1072.Dişbudak, C. ve Süslü, B. (2009). Kalkinma Ve Bireysel Gelir Dağilimi: Kuznets Hipotezi Türkiye İçin Geçerli Mi?. Akdeniz University Faculty of Economics & Administrative Sciences Faculty Journal/Akdeniz Universitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Fakultesi Dergisi, 9(18), 146-166.Erim, N. ve Türk, A. (2005). Finansal Gelişme ve İktisadi Büyüme. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (10), 21-45.Filippidis, I. ve Katrakilidis, C. (2015). Finance, institutions and human development: Evidence from developing countries. Economic research-Ekonomska istraživanja, 28(1), 1018-1033.Granger, C. W. (1969). Investigating causal relations by econometric models and cross-spectral methods. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 424-438.Grubaugh, S. G. (2015). Economic growth and growth in human development. Applied Econometrics and International Development, 15(2), 5-16.Güneş, S. (2012). Finansal gelişmişlik ve büyüme arasındaki nedensellik testi: Türkiye örneği. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 14(1), 73-85.Hacker, R. S. ve Hatemi-J, A. (2006). Tests for causality between integrated variables using asymptotic and bootstrap distributions: theory and application. Applied Economics, 38(13), 1489-1500.Kaya, A. (2017), Finansal Piyasalardaki Gelişmelerin İnsani Gelişmişlik Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (20), 169-180.Kuloğlu, A. ve Ecevit, E. (2017), The Relatıonshıp Between Health Development Index And Fınancıal Development Index: Evıdence From Hıgh Income Countrıes. Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi, 2(2), 83-95.Mavrotas, G., Kelly, R., 2001. Old wine in new bottle: testing causality between savings and growth. The Manchester School Supplement 97–105Mercan, M. & Peker, O. (2013). Finansal gelişmenin ekonomik büyümeye etkisi: Ekonometrik bir analiz. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 8(1).Pesaran, M. H., Shin, Y. ve Smith, R. J. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal of applied econometrics, 16(3), 289-326.Saltoğlu, B. (1998), “Ekonomik Büyüme ve Finansal Piyasaların Gelişimi”, İktisat Dergisi, 12(25):35Sehrawat, M. ve Giri, A. K. (2014). The relationship between financial development indicators and human development in India. International Journal of Social Economics, 41(12), 1194-1208.Şahin, G. ve Gökdemir, L. (2016). İnsani Gelişme Endeksi Bileşenlerinin Türkiye Ölçeğinde ARDL Sınır Testi İle Sınanması. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 2(1).Toda, H. Y. ve Yamamoto, T. (1995). Statistical inference in vector autoregressions with possibly integrated processes. Journal of econometrics, 66(1-2), 225-250.Wolde-Rufael, Y., 2004. Disaggregated industrial energy consumption and GDP: the case of Shanghai, 1952–1999. Energy Economics 26 (1), 69–75. Wolde-Rufael, Y., 2005. Energy demand and economic growth: the African experience. Journal of Policy Modeling 27, 891–903.Zapata, H.O., Rambaldi, A.N., 1997. Monte Carlo evidence on cointegration and causation. Oxford Bulletin of Economics and Statistics 59, 285–298.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | MAKALELER |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 22 Mart 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 BOR Özel Sayısı |
Cited By
YÜKSELEN PİYASA EKONOMİLERİNDE FİNANSAL GELİŞME İLE İNSANİ GELİŞME ARASINDAKİ İLİŞKİ: PANEL VECTOR AUTOREGRESSİON YAKLAŞIMI
Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
https://doi.org/10.26468/trakyasobed.868141
ÜLKELERİ İNSANİ KALKINMA ENDEKSİ AÇISINDAN ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME TEKNİKLERİYLE DEĞERLENDİRME
Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi
https://doi.org/10.29106/fesa.991542
______________________________________________________
Adres: KTÜ-İİBF. Oda No:213 61080 TRABZON
e-mail : uiiidergisi@gmail.com