Medeniyet ve Toplum Dergisi

Öz

Bu çalışmada,
Çad ile Türkiye’nin ekonomik ilişkileri incelenmiştir. Türkiye, 2013 yılında
N’djaména’da açtığı büyükelçilik ile iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilere
yeni bir boyut kazandırmıştır. 2017 yılında Çad-Türkiye ikili ticaret hacmi 45
milyon dolara ulaşmıştır. Çad’ın Türkiye’ye ihracatı 2012
yılından beri artış göstermekte olup, 9.6 milyon dolar düzeyinden 2017 yılında
27,3 milyon dolar seviyesine ulaşmıştır. Diğer taraftan Türkiye’nin Çad’a ihracatı
2011 yılından beri artış göstermekte olup, 5,8 milyon dolar seviyesinden 2014
yılında 19 milyon dolar seviyesine kadar yükselmiştir. Küresel ekonomik krizin
etkisiyle Türkiye’nin Çad’a yaptığı ihracat %10 azalarak, 2015-2016 döneminde
17-18 milyon dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. 
2017 yılında Çad’dan Türkiye’ye ihraç edilen ürünlerin tamamına yakınını susam
tohumu oluşturmaktadır. Diğer taraftan 2017 yılında Türkiye’nin Çad’a yaptığı
ihracatın ilk üç kaleminde gıda ürünleri yer almaktadır. Çad tarım,
hayvancılık, enerji ve petrol alanlarında büyük bir potansiyele sahiptir. Tarım
sektörü, Çad ekonomisinin en önemli bileşenidir. Tarım sektörü, işgücünün
%75’inden fazlasını kapsamakta ve ekilebilir arazinin yaklaşık 39 milyon hektar
olduğu tahmin edilmektedir. Hayvancılık sektörü ise büyükbaş ve küçükbaş hayvan sayısı ve
kalitesi ile Çad’a çok önemli potansiyeller arz etmektedir. Petrol dışı
ihracatın yaklaşık %85’i hayvancılık sektörü tarafından yapılmaktadır. Yaklaşık
94 milyon büyükbaş ve küçükbaş hayvan sayısı ile bu sektörün sağladığı gelirin
yıllık yaklaşık 140 milyar CFA frangı olduğu tahmin edilmektedir. Genel olarak,
Çad’ın yabancı yatırım çekme potansiyeli incelendiğinde, tarım ve hayvancılık sektörü
Türk sermayesi için yeni  ve cazip bir
yatırım alanı olarak işaret edilmektedir.