Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

THE E-COMMERCE TECHNICS IN THE WORLD AND RECOMMENDATIONS TO TURKEY

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 2, 87 - 106, 24.10.2025

Bahadır Yurtlak , Hüseyin Çetin

Öz

This study deals with e-commerce, which is the latest stage in the evolution of trade with digitalisation. In the study, the definition of the concept of e-commerce, its evolution and differences from traditional trade are detailed and e-commerce models are shown. In addition to presenting global e-commerce data, the most important e-commerce applications around the world are also provided in detail. In addition, it is observed that e-commerce varies according to socio-economic, population and development levels between Africa, America, Asia and Europe. Subsequently, the current data of e-commerce in Turkey and important e-commerce applications have been identified. As a result of all these topics, it was desired to examine the effects of demographic characteristics such as gender, age, and education level of e-commerce users in Turkey on e-commerce experiences such as satisfaction, trust, after-sales service quality, e-commerce advertisements, and online market and food orders. In addition, a survey was conducted on 301 participants. According to the research results, it was observed that the demographic characteristics of e-commerce users affect e-commerce customer experiences. Finally, recommendations for an ideal e-commerce site were provided based on the survey responses.

Anahtar Kelimeler

E-commerce E-commerce technics E-commerce in the world E-commerce in Turkey

Kaynakça

  • Adjustbrand (2023). GMV nedir: GMV ve gelir arasındaki farklar. 18 Ekim 2024 tarihinde https://www.adjustbrand.com/pazarlama-sozlugu/gmv-nedir-gmv-ve-gelir-arasindaki-farklar/ adresinden edinilmiştir.
  • Akıskalı, T., ve Kitapçı, O. (2021). E-hizmet uygulamalarında kalite algısı e-memnuniyet ve e-sadakat kavramlarının kültürel farklılıklara göre incelenmesi: İngiltere ve Türkiye örneği. Pazarlama İçgörüsü Üzerine Çalışmalar, 5(1), 1-23.
  • Alhussein, H., ve Atılgan, K. Ö. (2021). İnternet sitesi tasarımının müşteri güveni, müşteri memnuniyeti ve satın alma niyetine etkisi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 351-375. https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.840405
  • Anbar, A. (2001). E-ticarette karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Akdeniz İİBF Dergisi, 1(2), 18-32. Armağan, E. A., ve Turan, A. (2014). İnternet üzerinden alışveriş: demografik faktörlerin, bireysel ihtiyaçların etkisi üzerine ampirik bir değerlendirme. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 28(3), 16-22.
  • Astuti, M., Yulastri, A. ve Ganefri (2023). Literature review: the influence of demographics, user experience and e-commerce platforms in the digital business world. The Indonesian Journal of Computer Science, 12(5), 2538-2553. https://doi.org/10.33022/ijcs.v12i5.3444
  • Aydın, S., ve Derer, E. (2015). E-ticarette güven unsurunun müşterilerin satın alma davranışlarına olan etkisi: Süleyman Demirel Üniversitesi öğrencileri üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (21)1, 127-150.
  • Bakır, N. O., ve Bekereci, A. E. (2020). E-ticarette e-kullanıcı deneyiminin e-müşteri memnuniyeti ve e-müşteri sadakatine etkisi: ayakkabı sektörü üzerine bir araştırma. Journal of Research in Business, 5(1), 1-27. https://doi.org/10.35333/JRB.2020.174
  • Chevalier, S. (2024a). Market cap of leading consumer internet and online service companies worldwide as of june 2023. Statista. https://www.statista.com/statistics/208843/stock-market-value-of-web-based-companies
  • Chevalier, S. (2024b). Leading online marketplaces worldwide in 2023, by gross merchandise value. Statista. https://www.statista.com/forecasts/1456497/top-online-fashion-marketplaces-by-gmv
  • Chincholkar, S., ve Sonwaney, V. (2022). How demographic factors impact consumersa product choice during online shopping: an empirical study of tier-III markets. Indian Journal of Marketing, 52(2), 34–52. https://doi.org/10.17010/ijom/2022/v52/i2/168153
  • Connelly, B. L., Certo, S. T., Ireland, R. D., ve Reutzel, C. R. (2011). Signaling theory: A review and assessment. Journal of Management, 37(1), 39-67.
  • Çakır, G., ve Özcan, A. (2021). Stratejik insan kaynakları yönetiminin kurumsal performans üzerine etkisi: Türkiye’de işletmeden tüketiciye (B2C) e-ticaret modeli üzerine bir araştırma. International Journal of Social and Humanities Sciences (IJSHS), 7(45), 1868-1877.
  • Diker, A., ve Varol, A. (2013, Mayıs). E-Ticaret ve güvenlik [Bildiri Sunumu]. 1st International Symposium on Digital Forensics and Security (ISDFS’13), Elazığ.
  • Donici, A. N., Maha, A., Ignat, I., ve Maha, L. G. (2012). E-Commerce across United States of America: Amazon.com. Economy Transdisciplinarity Cognition, 15(1), 252-258.
  • Erdoğan, A. (2019). Tüketicilerin B2C E-Ticaret’e bakış açısı: bir anket çalışması ve çok boyutlu ölçekleme analizi. The Journal of Academic Social Science, (89), 17-29.
  • Eurostat (t.y.). Glossary:E-commerce. 03 Mart 2024 tarihinde https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Glossary:E-commerce adresinden edinilmiştir.
  • Fernandez-Lanvin, D., de Andres-Suarez, J., Gonzalez-Rodriguez, M., & Pariente-Martinez, B. (2018). The dimension of age and gender as user model demographic factors for automatic personalization in e-commerce sites. Computer Standards & Interfaces, 59, 1-9. https://doi.org/10.1016/j.csi.2018.02.001
  • Filiz, Z., ve Kolukısaoğlu, S. (2012). Doğrusal olmayan kanonik korelasyon analizi ve bir uygulama. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 8(16), 59-74.
  • Gedik, H. (2023). E-pazaryerlerinde algılanan web site kalitesi, güven ve çevrimiçi anlık satın alma arasındaki ilişkiler. Anatolia Social Research Journal, 2(2), 29-48. https://doi.org/10.5281/zenodo.10051049.
  • Gedik, Y. (2021). E-ticaret: teorik bir çerçeve. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 184-198.
  • Güven, H. (2020). Covid-19 pandemik krizi sürecinde e-ticarette meydana gelen değişimler. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), 251-268.
  • İnce Türker, G. (2009). E-ticaret amaçlı bir web sitesinin tasarlanması (Örnek bir uygulama) [Yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi]. Afyon Kocatepe Üniversitesi Açık Erişim Sistemi. https://acikerisim.aku.edu.tr/xmlui/handle/11630/6192
  • İşler, D. B. (2008). Rekabetçi avantaj yaratma çerçevesinde KOBİ’lerde e-ticaret ve e-ticaretin stratejik kullanımı. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(3), 277-291.
  • Kalaycı, C. (2008). Elektronik ticaret ve KOBİ’lere etkileri. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 1(1), 139-150.
  • Kangal, A. (2013). Neden–sonuç zinciri teorisi ve basamaklama yöntemi: tüketici davranışı araştırmalarında kullanımı. Business & Economics Research Journal, 4(2), 55-78.
  • Karabıyık, B. K. (2021). E-ticaret pazaryerlerine yönelik müşteri e-sadakati: e-güven ve e-memnuniyetin rolü. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(3), 967-1000.
  • Kazancı, U., ve Bayarçelik, E. B. (2021). E-ticaret lojistiğinin müşteri memnuniyeti ve yeniden satın alma niyeti üzerindeki etkileri: Covid-19 küresel salgın dönemi. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 17(67), 800-820.
  • Kılıç, S. (2013). Örnekleme yöntemleri. Journal of Mood Disorders, 3(1), 44-46. https://doi.org/10.5455/jmood.20130325011730
  • Kiniulis, M. (2023, 27 Şubat). Study: how many ecommerce sites are there?. Markinblog. https://www.markinblog.com/how-many-ecommerce-sites/
  • Kirveli, M. (2006). Kayıtdışı elektronik ticaretin elektronik ve/veya elektronik ortamlı ürün/hizmet satıcı firmaların fiyatlandırma politikasına etkisi ve anket uygulaması [Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
  • Köprülü, O., ve Turhan, M. (2021). E-ticaret işletmelerinin web site tasarımlarının müşterilerin memnuniyeti ve satın alma niyeti üzerindeki etkisi: Silifke örneği. OPUS International Journal of Society Researches, 18(43), 6897-6917.
  • Kuyucu, M. (2019, Haziran). E-ticaret uygulamaları: üniversite öğrencilerinin çevrimiçi alışveriş yapma alışkanlıkları İzmir örneği. [Bildiri sunumu]. 6th International Conference on Education, Social Sciences And Humanities, İstanbul.
  • Küpoğlu, C. (2008). Dünya’da ve Türkiye’de perakendecilik ve e-ticaret karşılaştırması [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=WyXalBpoE6B48NLiorGTsQ&no=R5grb3U34GKVujbfa0kkcA
  • Liu, X., Ahmad, S. F., Anser, M. K., Ke, J., Irshad, M., Ul-Haq, J., ve Abbas, S. (2022). Cyber security threats: a never-ending challenge for e-commerce. Frontiers in Psychology, 13(1), 1-15. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2022.927398
  • Lola, I., ve Bakeev, M. (2023). What determines the differentiation in the e-commerce adoption by consumers: evidence from Russia. Electronic Commerce Research, 23(2), 1143-1159.
  • Loo, M. K., Ramachandran, S., ve Raja Yusof, R. N. (2024). Systematic review of factors and barriers influencing e-commerce adoption among smes over the last decade: a toe framework perspective. Journal of the Knowledge Economy, 16(2), 9624-9648.
  • Mainardes, E. W., de Souza, I. M., ve Correia, R. D.. (2020). Antecedents and consequents of consumers not adopting e-commerce. Science Direct. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0969698919310434
  • Maulana, A., Kurniawan, I., ve Riyansyah, A. (2023). The effect of e-commerce trust, site loyalty, and e-commerce satisfaction on purchasing behavior. Jurnal Manajemen, 27(2), 360–378.
  • Molla, A., ve Heeks, R. (2007). Exploring e-commerce benefits for businesses in a developing country. The Information Society, 23(2), 95-108.
  • Mori, M. (1970). The uncanny valley. IEEE Spectrum. 20 Mayıs 2023 tarihinde https://spectrum.ieee.org/the-uncanny-valley adresinden edinilmiştir.
  • Oğur, R., ve Tekbaş, Ö. F. (2003). Anket nasıl hazırlanır. Sted, 12(9), 336-340.
  • Özdemir, K. (2021). E-ticaret web sitelerine ait teknik özelliklerin tüketici algısına etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Bursa Teknik Üniversitesi.
  • Özgüven, N. (2011). Tüketicilerin çevrimiçi alışverişe karşı tutumları ile demografik özellikleri arasındaki ilişkinin analizi. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2011(2), 47-54.
  • Özhan, Ş., ve Altuğ, N. (2015). Tüketicilerin demografik özelliklerinin online alışveriş davranışları üzerine etkileri. Ege Akademik Bakış, 15(4), 481-493.
  • Özseven, T., ve Ersöz, T. (2016). E-ticaret verilerinin müşteri profili açısından değerlendirilmesi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12(28), 85-98.
  • Pilatin, A., ve Dilek, Ö. (2021). Tüketicilerin online alışveriş alışkanlıklarının demografik özelikler bakımından incelenmesi doğu Karadeniz şehirleri üzerinde bir araştırma. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(1), 11-28.
  • Roszko-Wójtowicz, E., Deep Sharma, G., Dańska-Borsiak, B., & Grzelak, M. M. (2024). Innovation-Driven E-Commerce Growth in the EU: An Empirical Study of the Propensity for Online Purchases and Sustainable Consumption. Sustainability, 16(4), 1563. https://doi.org/10.3390/su16041563
  • Rybaczewska, M., & Sparks, L. (2022). Ageing consumers and e-commerce activities. Ageing and Society, 42(8), 1879–1898. https://doi.org/10.1017/S0144686X20001932
  • Shivkumar, K. (2024). E-commerce transformation: amplifying success through seo. International Research Journal of Modernization in Engineering Technology and Science, 6(1), 5-7.
  • Shou, M., Jia, F., ve Yu, J., (2024) Developing urban infrastructure constructions for increasing e-commerce sales: the moderating roles of aging population. Industrial Management & Data Systems 124(5), 1971–1990. https://doi.org/10.1108/IMDS-03-2023-0175
  • Soni, B. L. (2023). The impact of e-commerce on traditional brick-and-mortar retail businesses: a comparative study. International Journal of Education, Modern Management, Applied Science & Social Science (IJEMMASSS), 5(4), 109-116.
  • Stewart, K. J. (2003). Trust transfer on the world wide web. Organization Science, 14(1), 5-17.
  • Suyanto, A., ve Femi, S. R. (2023). Analysis of the effect of impulsive purchase and service quality on customer satisfaction and loyalty in beauty e-commerce. Quality-Access to Success, 24(194).18. https://doi.org/10.47750/QAS/24.194.03
  • Şaan, T., ve Tiltay, M. A. (2021). Farklı ülkelerdeki tüketicilerin aynı ürüne yönelik yorumları farklılaşır mı? Amazon sanal alışveriş mağazası örneği. İnternet Uygulamaları ve Yönetimi Dergisi, 12(1), 53-75.
  • Şener, A., ve Coşkun, A. (2022). Tüketiciler açısından elektronik ticaret. Social Sciences Studies Journal (SSSJournal), 4(27), 6013-6021.
  • TÜİK (2024a). Dünya nüfus günü, 2024. 07 Eylül 2024 tarihinde https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Dunya-Nufus-Gunu-2024-53680 adresinden edinilmiştir.
  • TÜİK (2024b). Hanehalkı bilişim teknolojileri (bt) kullanım araştırması, 2024. 08 Ağustos 2024 tarihinde https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2024-53492 adresinden edinilmiştir.
  • Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı (2019). Dijital ticaret tanım ve kavramlar. 24 Temmuz 2022 tarihinde https://ticaret.gov.tr/hizmet-ticareti/elektronik-ticaret/dijital-ticaret-tanim-ve-kavramlar adresinden edinilmiştir.
  • Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı. (2024). Potansiyel e-ihracat pazarları. https://devletyardimlari.eib.org.tr/pdf/Potansiyel_E_Ihracat_Pazarlari_Raporu.pdf United Nations Conference on Trade and Development (2023). Economic development in Africa report 2023. https://unctad.org/publication/economic-development-africa-report-2023
  • Ünver, Ş., Alkan, Ö., ve Oktay, E. (2023). Online giyim alışverişi kararlarını etkileyen faktörler: Türkiye’de cinsiyet farklılıkları. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25(1), 9-23.
  • Wang, O., Perez-Cueto, F. J., ve Scrimgeour, F. (2024). E-commerce food choice in the west: comparing business-to-consumer, online-to-offline food delivery service, and click and collect. Electronic Commerce Research, 1-29. https://doi.org/10.1007/s10660-024-09806-9
  • Wigayha, C. K., Rolando, B., & Wijaya, A. J. (2025). A demographıc analysis of consumer behavioral patterns on digital e-commerce platforms. JUMDER: Jurnal Bisnis Digital dan Ekonomi Kreatif, 1(2), 22-37. https://doi.org/10.1234/jumder.v1i2.22
  • WTO (t.y.). E-commerce 24 Temmuz 2022 tarihinde https://www.wto.org/english/thewto_e/minist_e/mc12_e/briefing_notes_e/bfecom_e.htm adresinden edinilmiştir.
  • Yalçın, F., ve Baş, M. (2012). Elektronik ticarette müşteri memnuniyeti: fırsat siteleri üzerine bir araştırma. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(3), 1-16.
  • Yılmaz, Ö., ve Bayram, O. (2020). COVID-19 pandemi döneminde Türkiye’de e-ticaret ve e-ihracat. Kayseri Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 37-54. Yüksel, E., ve Sarıdoğan, E. (2011). Uluslararası ticaret teorileri ve Paul R. Krugman’ın katkıları. Öneri Dergisi, 9(35), 199-206.
  • Zhukova, N. (2023). Top trends in ecommerce for 2023 & beyond. Semrush. 05 Mayıs 2024 tarihinde https://www.semrush.com/blog/2023-top-ecommerce-trends adresinden edinilmiştir.

DÜNYADAKİ E-TİCARET UYGULAMALARI VE TÜRKİYE’YE ÖNERİLER

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 2, 87 - 106, 24.10.2025

Bahadır Yurtlak , Hüseyin Çetin

Öz

Bu çalışma, dijitalleşmeyle beraber ticaretin evrim sürecindeki en son aşaması olan e-ticareti ele almaktadır. Çalışmada, e-ticaret kavramının tanımı, evrimi ve geleneksel ticaretten farkları detaylandırılmış olup e-ticaret modelleri gösterilmiştir. Küresel e-ticaret verilerin gösterilmesinin yanı sıra dünyadaki en önemli e-ticaret uygulamaları da ayrıntılı olarak verilmiştir. Bununla beraber e-ticaretin, Afrika, Amerika, Asya ve Avrupa kıtaları arasında sosyo-ekonomik, nüfus ve gelişmişlik düzeylerine göre değişiklikler gözlemlendiği tespit edilmiştir. Devamında ise Türkiye’de e-ticaretin mevcut verileri ve önemli e-ticaret uygulamaları tespit edilmiştir. Tüm bu konuların neticesinde ise Türkiye’deki e-ticaret kullanıcıların cinsiyet, yaş ve eğitim düzeyleri gibi demografik özelliklerinin, memnuniyet, güven, satış sonrası hizmet kalitesi, e-ticaret reklamları ve çevrim içi market ve yemek siparişleri gibi e-ticaret deneyimleri üzerindeki etkileri incelemek istenmiştir. Bununla beraber 301 katılımcı üzerinde anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, e-ticaret kullanıcıların demografik özellikleri e-ticaret müşteri deneyimlerini etkilediği görülmüştür. Son olarak ise anket cevapları ışığında ideal bir e-ticaret sitesi için öneriler verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

E-ticaret uygulamaları Dünyada e-ticaret Türkiye’de e-ticaret E-ticaret

Etik Beyan

Bu araştırma için Bursa Teknik Üniversitesi Fen, Mühendislik ve Sosyal Bilimleri Araştırmaları kurumu Etik Kurulu’nun 04.01.2024 tarih ve E-69707128-050.04-136520 sayılı kararı ile etik kurul onayı alınmıştır.

Kaynakça

  • Adjustbrand (2023). GMV nedir: GMV ve gelir arasındaki farklar. 18 Ekim 2024 tarihinde https://www.adjustbrand.com/pazarlama-sozlugu/gmv-nedir-gmv-ve-gelir-arasindaki-farklar/ adresinden edinilmiştir.
  • Akıskalı, T., ve Kitapçı, O. (2021). E-hizmet uygulamalarında kalite algısı e-memnuniyet ve e-sadakat kavramlarının kültürel farklılıklara göre incelenmesi: İngiltere ve Türkiye örneği. Pazarlama İçgörüsü Üzerine Çalışmalar, 5(1), 1-23.
  • Alhussein, H., ve Atılgan, K. Ö. (2021). İnternet sitesi tasarımının müşteri güveni, müşteri memnuniyeti ve satın alma niyetine etkisi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 351-375. https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.840405
  • Anbar, A. (2001). E-ticarette karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Akdeniz İİBF Dergisi, 1(2), 18-32. Armağan, E. A., ve Turan, A. (2014). İnternet üzerinden alışveriş: demografik faktörlerin, bireysel ihtiyaçların etkisi üzerine ampirik bir değerlendirme. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 28(3), 16-22.
  • Astuti, M., Yulastri, A. ve Ganefri (2023). Literature review: the influence of demographics, user experience and e-commerce platforms in the digital business world. The Indonesian Journal of Computer Science, 12(5), 2538-2553. https://doi.org/10.33022/ijcs.v12i5.3444
  • Aydın, S., ve Derer, E. (2015). E-ticarette güven unsurunun müşterilerin satın alma davranışlarına olan etkisi: Süleyman Demirel Üniversitesi öğrencileri üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (21)1, 127-150.
  • Bakır, N. O., ve Bekereci, A. E. (2020). E-ticarette e-kullanıcı deneyiminin e-müşteri memnuniyeti ve e-müşteri sadakatine etkisi: ayakkabı sektörü üzerine bir araştırma. Journal of Research in Business, 5(1), 1-27. https://doi.org/10.35333/JRB.2020.174
  • Chevalier, S. (2024a). Market cap of leading consumer internet and online service companies worldwide as of june 2023. Statista. https://www.statista.com/statistics/208843/stock-market-value-of-web-based-companies
  • Chevalier, S. (2024b). Leading online marketplaces worldwide in 2023, by gross merchandise value. Statista. https://www.statista.com/forecasts/1456497/top-online-fashion-marketplaces-by-gmv
  • Chincholkar, S., ve Sonwaney, V. (2022). How demographic factors impact consumersa product choice during online shopping: an empirical study of tier-III markets. Indian Journal of Marketing, 52(2), 34–52. https://doi.org/10.17010/ijom/2022/v52/i2/168153
  • Connelly, B. L., Certo, S. T., Ireland, R. D., ve Reutzel, C. R. (2011). Signaling theory: A review and assessment. Journal of Management, 37(1), 39-67.
  • Çakır, G., ve Özcan, A. (2021). Stratejik insan kaynakları yönetiminin kurumsal performans üzerine etkisi: Türkiye’de işletmeden tüketiciye (B2C) e-ticaret modeli üzerine bir araştırma. International Journal of Social and Humanities Sciences (IJSHS), 7(45), 1868-1877.
  • Diker, A., ve Varol, A. (2013, Mayıs). E-Ticaret ve güvenlik [Bildiri Sunumu]. 1st International Symposium on Digital Forensics and Security (ISDFS’13), Elazığ.
  • Donici, A. N., Maha, A., Ignat, I., ve Maha, L. G. (2012). E-Commerce across United States of America: Amazon.com. Economy Transdisciplinarity Cognition, 15(1), 252-258.
  • Erdoğan, A. (2019). Tüketicilerin B2C E-Ticaret’e bakış açısı: bir anket çalışması ve çok boyutlu ölçekleme analizi. The Journal of Academic Social Science, (89), 17-29.
  • Eurostat (t.y.). Glossary:E-commerce. 03 Mart 2024 tarihinde https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Glossary:E-commerce adresinden edinilmiştir.
  • Fernandez-Lanvin, D., de Andres-Suarez, J., Gonzalez-Rodriguez, M., & Pariente-Martinez, B. (2018). The dimension of age and gender as user model demographic factors for automatic personalization in e-commerce sites. Computer Standards & Interfaces, 59, 1-9. https://doi.org/10.1016/j.csi.2018.02.001
  • Filiz, Z., ve Kolukısaoğlu, S. (2012). Doğrusal olmayan kanonik korelasyon analizi ve bir uygulama. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 8(16), 59-74.
  • Gedik, H. (2023). E-pazaryerlerinde algılanan web site kalitesi, güven ve çevrimiçi anlık satın alma arasındaki ilişkiler. Anatolia Social Research Journal, 2(2), 29-48. https://doi.org/10.5281/zenodo.10051049.
  • Gedik, Y. (2021). E-ticaret: teorik bir çerçeve. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 184-198.
  • Güven, H. (2020). Covid-19 pandemik krizi sürecinde e-ticarette meydana gelen değişimler. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), 251-268.
  • İnce Türker, G. (2009). E-ticaret amaçlı bir web sitesinin tasarlanması (Örnek bir uygulama) [Yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi]. Afyon Kocatepe Üniversitesi Açık Erişim Sistemi. https://acikerisim.aku.edu.tr/xmlui/handle/11630/6192
  • İşler, D. B. (2008). Rekabetçi avantaj yaratma çerçevesinde KOBİ’lerde e-ticaret ve e-ticaretin stratejik kullanımı. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(3), 277-291.
  • Kalaycı, C. (2008). Elektronik ticaret ve KOBİ’lere etkileri. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 1(1), 139-150.
  • Kangal, A. (2013). Neden–sonuç zinciri teorisi ve basamaklama yöntemi: tüketici davranışı araştırmalarında kullanımı. Business & Economics Research Journal, 4(2), 55-78.
  • Karabıyık, B. K. (2021). E-ticaret pazaryerlerine yönelik müşteri e-sadakati: e-güven ve e-memnuniyetin rolü. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(3), 967-1000.
  • Kazancı, U., ve Bayarçelik, E. B. (2021). E-ticaret lojistiğinin müşteri memnuniyeti ve yeniden satın alma niyeti üzerindeki etkileri: Covid-19 küresel salgın dönemi. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 17(67), 800-820.
  • Kılıç, S. (2013). Örnekleme yöntemleri. Journal of Mood Disorders, 3(1), 44-46. https://doi.org/10.5455/jmood.20130325011730
  • Kiniulis, M. (2023, 27 Şubat). Study: how many ecommerce sites are there?. Markinblog. https://www.markinblog.com/how-many-ecommerce-sites/
  • Kirveli, M. (2006). Kayıtdışı elektronik ticaretin elektronik ve/veya elektronik ortamlı ürün/hizmet satıcı firmaların fiyatlandırma politikasına etkisi ve anket uygulaması [Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
  • Köprülü, O., ve Turhan, M. (2021). E-ticaret işletmelerinin web site tasarımlarının müşterilerin memnuniyeti ve satın alma niyeti üzerindeki etkisi: Silifke örneği. OPUS International Journal of Society Researches, 18(43), 6897-6917.
  • Kuyucu, M. (2019, Haziran). E-ticaret uygulamaları: üniversite öğrencilerinin çevrimiçi alışveriş yapma alışkanlıkları İzmir örneği. [Bildiri sunumu]. 6th International Conference on Education, Social Sciences And Humanities, İstanbul.
  • Küpoğlu, C. (2008). Dünya’da ve Türkiye’de perakendecilik ve e-ticaret karşılaştırması [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=WyXalBpoE6B48NLiorGTsQ&no=R5grb3U34GKVujbfa0kkcA
  • Liu, X., Ahmad, S. F., Anser, M. K., Ke, J., Irshad, M., Ul-Haq, J., ve Abbas, S. (2022). Cyber security threats: a never-ending challenge for e-commerce. Frontiers in Psychology, 13(1), 1-15. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2022.927398
  • Lola, I., ve Bakeev, M. (2023). What determines the differentiation in the e-commerce adoption by consumers: evidence from Russia. Electronic Commerce Research, 23(2), 1143-1159.
  • Loo, M. K., Ramachandran, S., ve Raja Yusof, R. N. (2024). Systematic review of factors and barriers influencing e-commerce adoption among smes over the last decade: a toe framework perspective. Journal of the Knowledge Economy, 16(2), 9624-9648.
  • Mainardes, E. W., de Souza, I. M., ve Correia, R. D.. (2020). Antecedents and consequents of consumers not adopting e-commerce. Science Direct. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0969698919310434
  • Maulana, A., Kurniawan, I., ve Riyansyah, A. (2023). The effect of e-commerce trust, site loyalty, and e-commerce satisfaction on purchasing behavior. Jurnal Manajemen, 27(2), 360–378.
  • Molla, A., ve Heeks, R. (2007). Exploring e-commerce benefits for businesses in a developing country. The Information Society, 23(2), 95-108.
  • Mori, M. (1970). The uncanny valley. IEEE Spectrum. 20 Mayıs 2023 tarihinde https://spectrum.ieee.org/the-uncanny-valley adresinden edinilmiştir.
  • Oğur, R., ve Tekbaş, Ö. F. (2003). Anket nasıl hazırlanır. Sted, 12(9), 336-340.
  • Özdemir, K. (2021). E-ticaret web sitelerine ait teknik özelliklerin tüketici algısına etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Bursa Teknik Üniversitesi.
  • Özgüven, N. (2011). Tüketicilerin çevrimiçi alışverişe karşı tutumları ile demografik özellikleri arasındaki ilişkinin analizi. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2011(2), 47-54.
  • Özhan, Ş., ve Altuğ, N. (2015). Tüketicilerin demografik özelliklerinin online alışveriş davranışları üzerine etkileri. Ege Akademik Bakış, 15(4), 481-493.
  • Özseven, T., ve Ersöz, T. (2016). E-ticaret verilerinin müşteri profili açısından değerlendirilmesi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12(28), 85-98.
  • Pilatin, A., ve Dilek, Ö. (2021). Tüketicilerin online alışveriş alışkanlıklarının demografik özelikler bakımından incelenmesi doğu Karadeniz şehirleri üzerinde bir araştırma. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(1), 11-28.
  • Roszko-Wójtowicz, E., Deep Sharma, G., Dańska-Borsiak, B., & Grzelak, M. M. (2024). Innovation-Driven E-Commerce Growth in the EU: An Empirical Study of the Propensity for Online Purchases and Sustainable Consumption. Sustainability, 16(4), 1563. https://doi.org/10.3390/su16041563
  • Rybaczewska, M., & Sparks, L. (2022). Ageing consumers and e-commerce activities. Ageing and Society, 42(8), 1879–1898. https://doi.org/10.1017/S0144686X20001932
  • Shivkumar, K. (2024). E-commerce transformation: amplifying success through seo. International Research Journal of Modernization in Engineering Technology and Science, 6(1), 5-7.
  • Shou, M., Jia, F., ve Yu, J., (2024) Developing urban infrastructure constructions for increasing e-commerce sales: the moderating roles of aging population. Industrial Management & Data Systems 124(5), 1971–1990. https://doi.org/10.1108/IMDS-03-2023-0175
  • Soni, B. L. (2023). The impact of e-commerce on traditional brick-and-mortar retail businesses: a comparative study. International Journal of Education, Modern Management, Applied Science & Social Science (IJEMMASSS), 5(4), 109-116.
  • Stewart, K. J. (2003). Trust transfer on the world wide web. Organization Science, 14(1), 5-17.
  • Suyanto, A., ve Femi, S. R. (2023). Analysis of the effect of impulsive purchase and service quality on customer satisfaction and loyalty in beauty e-commerce. Quality-Access to Success, 24(194).18. https://doi.org/10.47750/QAS/24.194.03
  • Şaan, T., ve Tiltay, M. A. (2021). Farklı ülkelerdeki tüketicilerin aynı ürüne yönelik yorumları farklılaşır mı? Amazon sanal alışveriş mağazası örneği. İnternet Uygulamaları ve Yönetimi Dergisi, 12(1), 53-75.
  • Şener, A., ve Coşkun, A. (2022). Tüketiciler açısından elektronik ticaret. Social Sciences Studies Journal (SSSJournal), 4(27), 6013-6021.
  • TÜİK (2024a). Dünya nüfus günü, 2024. 07 Eylül 2024 tarihinde https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Dunya-Nufus-Gunu-2024-53680 adresinden edinilmiştir.
  • TÜİK (2024b). Hanehalkı bilişim teknolojileri (bt) kullanım araştırması, 2024. 08 Ağustos 2024 tarihinde https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2024-53492 adresinden edinilmiştir.
  • Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı (2019). Dijital ticaret tanım ve kavramlar. 24 Temmuz 2022 tarihinde https://ticaret.gov.tr/hizmet-ticareti/elektronik-ticaret/dijital-ticaret-tanim-ve-kavramlar adresinden edinilmiştir.
  • Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı. (2024). Potansiyel e-ihracat pazarları. https://devletyardimlari.eib.org.tr/pdf/Potansiyel_E_Ihracat_Pazarlari_Raporu.pdf United Nations Conference on Trade and Development (2023). Economic development in Africa report 2023. https://unctad.org/publication/economic-development-africa-report-2023
  • Ünver, Ş., Alkan, Ö., ve Oktay, E. (2023). Online giyim alışverişi kararlarını etkileyen faktörler: Türkiye’de cinsiyet farklılıkları. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25(1), 9-23.
  • Wang, O., Perez-Cueto, F. J., ve Scrimgeour, F. (2024). E-commerce food choice in the west: comparing business-to-consumer, online-to-offline food delivery service, and click and collect. Electronic Commerce Research, 1-29. https://doi.org/10.1007/s10660-024-09806-9
  • Wigayha, C. K., Rolando, B., & Wijaya, A. J. (2025). A demographıc analysis of consumer behavioral patterns on digital e-commerce platforms. JUMDER: Jurnal Bisnis Digital dan Ekonomi Kreatif, 1(2), 22-37. https://doi.org/10.1234/jumder.v1i2.22
  • WTO (t.y.). E-commerce 24 Temmuz 2022 tarihinde https://www.wto.org/english/thewto_e/minist_e/mc12_e/briefing_notes_e/bfecom_e.htm adresinden edinilmiştir.
  • Yalçın, F., ve Baş, M. (2012). Elektronik ticarette müşteri memnuniyeti: fırsat siteleri üzerine bir araştırma. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(3), 1-16.
  • Yılmaz, Ö., ve Bayram, O. (2020). COVID-19 pandemi döneminde Türkiye’de e-ticaret ve e-ihracat. Kayseri Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 37-54. Yüksel, E., ve Sarıdoğan, E. (2011). Uluslararası ticaret teorileri ve Paul R. Krugman’ın katkıları. Öneri Dergisi, 9(35), 199-206.
  • Zhukova, N. (2023). Top trends in ecommerce for 2023 & beyond. Semrush. 05 Mayıs 2024 tarihinde https://www.semrush.com/blog/2023-top-ecommerce-trends adresinden edinilmiştir.
Toplam 66 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Uluslararası İşletme
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Bahadır Yurtlak 0000-0001-8846-0391

Hüseyin Çetin 0000-0001-7296-0447

Yayımlanma Tarihi 24 Ekim 2025
Gönderilme Tarihi 6 Ağustos 2025
Kabul Tarihi 1 Ekim 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 10 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Yurtlak, B., & Çetin, H. (2025). DÜNYADAKİ E-TİCARET UYGULAMALARI VE TÜRKİYE’YE ÖNERİLER. Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 10(2), 87-106.