İdil Ural Araştırmaları Dergisi

Abstract

Bu makalede Çuvaş kültüründe karşılaştığımız ant içme olgusu kavramsal, işlevsel, performatif ve anlamsal boyutlarıyla incelenmiştir. Makale iki ana bölüm meydana getirecek şekilde kurgulanmıştır. Birinci kısımda evrensel bir kültürel olgu olarak kabul edilen ant içmenin temel yapısal ilkeleri belirlenmiştir. Bu ilkeler; bir beyanda bulunma, bir veya birden fazla insanüstü otoritenin/garantörün gücüne ya da şahitliğine başvurma ve son olarak teminat ya da yaptırım işlevi gören şartlı öz kargışta bulunma şeklinde sıralanabilir. İnsanlığın ve kültürlerin evrensel özellikleri olarak görülen bu yapısal ilkeler temelinde Türk kültüründe ant içme geleneğiyle ilgili günümüze kadar yapılmış olan çalışmalardaki kavramlaştırma ve tasnif problemleri tespit edilmiştir. İkinci kısımda ise söz konusu yapısal ilkelerin, Çuvaş kültürünün kendine özgü özellikleriyle birleşmesi sonucu ortaya çıkan görünüşleri incelenmiştir. Bu görünüşler, her kültürü kendine özgü kılan dinamiklerin bir sonucu olarak kabul edilmiştir. Çevresel, sosyal, ekonomik ve tarihî etkenlerle şekillenen bu kültürel özelliklerin genetik boyutu göz ardı edilmemiş, Çuvaşlardaki ant içme biçimleri diğer Türk topluluklarındaki benzerleriyle de karşılaştırılmıştır. Verilerin elde edildiği dönemde Çuvaşların tarım ve hayvancılıkla geçinen, yerleşik, parçalı ve kapalı gruplardan meydana gelen bir topluluk olması ant içme biçimlerini de şekillendirmiştir. Bu nedenle Çuvaş antlarının büyük oranda anlaşmazlıkların giderilmesine dönük olduğu; toprağın, atalar kültünün ve doğal fenomenlerin en önemli otorite kaynakları olarak belirdiği görülmüştür.