Ilısu Barajı ve Hidroelektrik Santralı (HES) Projesi’nin tamamlanmasıyla bir bölümü su altında kalan Hasankeyf Aşağı Şehirdeki anıtlar, mevcut çevre ve doku ilişkileri gözetilerek yeni ilçede tasarlanan Arkeopark’a taşınarak su etkisinden kurtarılmıştır. Hasankeyf’teki anıtların strüktürel bütüncül taşıma uygulamaları benzer yöntem ve ekipmanlarla ancak her bir yapıya özel tasarlanmıştır. Bu çalışmalardan biri de Aşağı şehirde, Dicle Nehri’nin kuzey yakasındaki Artuklu Hamamının soyunmalık bölümünün taşıma uygulamasıdır. Soyunmalık bölümünün yerinde yükseltilmesi, taşınması ve yeni konuma montajı esnasında mevcut zemin koşullarını korunması amacıyla temel seviyesinde açılan deliklere yerleştirilen kirişlerle yapıya entegre edilen kaldırma/taşıma plağı diğer anıtlardan farklı olarak betonarme grid sistemi olarak düzenlenmiştir. Yapı bu plakla birlikte hidrolik krikolar yardımıyla yerinde yükseltilmiş, özel taşıyıcılar üzerine alınarak Arkeopark’taki yeni konumuna taşınmıştır. Hamamın ılıklık, sıcaklık, cehennemlik, külhan ve sarnıç (su deposu) kalıntıları mevcut yerinde su altında korumaya alınmıştır. Yeni konumunda özgün yapım malzemesi ve teknikte, hamamın mimari mekânsal kurgusunu yansıtacak şekilde bu kalıntıların bir örneği inşa edilmiş, taşınan soyunmalık kısmıyla mimari bütünlüğü sağlanmıştır. Anıtların strüktürel bütüncül olarak taşınması ülkemizde ilk defa uygulamıştır. Bu nedenle koruma mimarlığı disiplininde bilimsel araştırmalarda değerlendirilmesi ve onarım tarihi açısından gelecekteki koruma çalışmalarına kaynak sağlaması amacıyla bu çalışmada Hasankeyf’teki gerçekleştirilen taşıyarak koruma çalışmalarından Artuklu Hamamı özelinde uygulanan yöntem ve müdahale tekniklere yer verilmiştir.
Kültür ve Turizm Bakanlığı
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Publication Date | July 1, 2022 |
Published in Issue | Year 2022 Issue: 84 |